Әзілхан Нұршайықов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Automated import of articles |
Shynassylov (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Нұршайықов Әзілхан''' (15.12.1922 жылы туған, [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Жарма ауданы]] Келінсүйегі деген жер (Ақбұзау ауылы)) – ҚР халық жазушысы. Алматы қаласындағы Тау-кен институтында, Семейдегі қазақ педагогикалық училищесінде, педагогикалық институтында оқыған. Қаламгер сомдаған Бауыржан, Мәлік тұлғалары асқақтықты танытса, Ербол, Меңтай образдары әдебімен оқырманын сүйсінтеді. [[Мәметова, Мәншүк Жиенғалиқызы|М.Мәметова]], [[Ы.Сүлейменов]], [[Т.Тоқтаров]], т.б. майдангерлер бейнесі қаһармандық мұраттарға жетелейді. Нұршайықов “Махаббат қызық мол жылдар” романы мен “Ескі дәптер”, “Әсем”, “Ботагөз” повестерінде адамгершіліктің әсемдікпен диалектикалық үйлесіміне баса назар аударған, кейіпкерлерінің рухани ізденістерін нанымды суреттеген. Қаһармандық рухтағы “Ақиқат пен аңыз” романы мен “Тоғыз толғау”, “Махаббат жыры”, “Ғажап адам”, “Невель түбінде”, “Великие Луки ұрыстары”, т.б. әңгіме, повестері дерек пен дәйектің, тарихи шындық пен көркемдік шешімнің арақатынасын ашуға бағытталған. [[Бунин Иван Алексеевич|И.Бунин]]нің шығармаларын, [[Шолохов Михаил Александрович|М.Шолохов]]тың “Адам тағдыры”, [[П.Павленко]]ның “Жарияланбаған хат” әңгімелерін, [[А. Якобсон]]ның “Қорқау” пьесасын, т.б. туындыларды қазақ тіліне аударды. Нұршайықов 2-дәрежелі Даңқ, “Құрмет белгісі”, “Халықтар достығы”, 2-дәрежелі Отан соғысы ордендерімен, бірнеше медальдармен марапатталған.<ref>Әлім І., Махаббат жыршысы, Аст., 2005</ref>
==Жылнамалар==
*1941 – 45 жылдары — Қызыл әскер қатарында соғысқа қатысты. Өлеңдері, әңгімелері мен очерктері майдандық, республикалық, облыстық газеттерде басылды. Соғыстан кейін [[Қазақ ұлттық университеті|ҚазМУ]]-ды бітірген (1949).
*1953 – 79 жылдары — “[[Қазақстан пионері]]” (қазіргі “[[Ұлан]]”) газетінің бөлім меңгерушісі, “[[Социалистік Қазақстан]]” (қазіргі “[[Егемен Қазақстан]]”) газетінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі, редактордың орынбасары,
*1953 – 56 жылдары — Павлодар облысы “Қызыл ту” газетінің редакторы,
*1961 – 63 жылдары — республикалық “Қазақ әдебиеті” газетінің бас редакторы, Қазақ Совет энциклопедиясы тіл, әдебиет және фольклор редакциясының меңгерушісі, Қазақстан ҒА Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер болды. Алғашқы очерк, әңгімелер жинағы “Алыстағы ауданда” деген атпен 1956 жылы жарық көрді.
*1980 жылы — жиырмадан астам кітаптары жарық көрген қаламгер “Ақиқат пен аңыз” роман-диалогі үшін ҚР Мемлекеттік сыйлығы
*1980 жылы — ҚР халық жазушысы
*1987 жылы — “Дорогие памяти” әскери-патриоттық жинағы үшін А.А. Фадеев атындағы халықаралық сыйлықты алды.<ref>Қалқабаева С., Ә.Нұршайықов прозасындағы адамгершілік ізденістер, А., 2004</ref>
==Шығармашылығы==
*Тоғыз толғау, А., 1977
*Автопортрет, А., 1977
*Шығ. жин. 2 т., А., 1992
*Жамбылға хат: Әскери естеліктер, А., 1996
*Қаламгер және оның достары, А., 2000
*Өмір өрнектері: Әдеби күнделіктер, А., 2000
*Махаббат қызық мол жылдар (орыс тілінде, 1980 – 82), А., 2002
*Ақиқат пен аңыз, А., 2004
*Махаббат жырлары (орыс тілінде, 1965 – 82), А., 2005
*Мәңгілік махаббат жыры, А., 2005
*Таңд. шығ. жин., 10 т., 2005.
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
==Сілтемелер==
*[[Қазақ энциклопедиясы]]
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:жазушы]]
| |||