Ғұбайдолла Жәңгіров: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Нұрлан Рахымжанов Fұбайдолла Жәңгіров бетін Ғұбайдолла Жәңгіров бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады) |
|||
1-жол:
{{Әскери қайраткер
'''Fұбайдолла Жәңгіров'''([[1840]], [[Бөкей ордасы]] - 1.3. [[1909]], [[Ялта]]) - қазақ халқы арасынан шыққан тұңғыш кавалерия [[генерал]]ы. [[Бөкей ордасы]]ның ханы [[Жәңгір хан|Жәңгірдің]] отбасында дүниеге келген. ▼
|толық есімі = '''Сұлтан Қажы Ғұбайдолла Жәңгірұлы Шыңғысхан'''
|шынайы есімі =
|суреті = Gubaidula Ch.jpg
|сурет тақырыбы =
|туған күні = 19.05.1840
|туған жері = [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Бөкей Ордасы]]
|қайтыс болған күні = 14.03.1909
|қайтыс болған жері = [[Ялта]], [[Ресей империясы]]
|лақап аты =
|бүркеніш аты =
|мемлекет = {{flagicon|Russian Empire}} [[Ресей империясы]]
|қызмет еткен жылдары = 1856—1894
|атағы = [[Атты әскер генералы]]
|әскер түрі = телеграф бөлімшесі
|басқарды =
|әскери бөлімі =
|шайқасы = [[Орыс-түрік соғысы (1877—1878)]]
|марапаттары =
|байланысы =
|отставкада =
|қолтаңбасы =
|Commons =
}}
▲'''Fұбайдолла Жәңгіров'''([[19 мамыр]] [[1840]], [[Бөкей ордасы]] -
1856 жылы [[Санкт-Петербург]]тегі императорлық паж корпусын бітіргеннен кейін, корнет шенінде лейб-гвардиялық казак полкінде қызмет етті және князь атағына ие болды. Келесі жылы [[Орынбор]] қаласына ауысып, генерал-губернатор кеңсесінде қазақ, [[башқұрт]]тар және [[қалмақтар]] жөніндегі істерді қарайтын арнайы офицер қызметіне тағайындалды. [[1866 жыл]]ы ротмистр Жәңгіров [[Дон казактары]] атаманының қарамағына жіберіліп, бір жылдан кейін [[Ресей]]дің Солтүстік-батыс жағына ауыстырылды. 1877-78 жылы орыс-түрік соғысына қатысып, генерал-майор(1878) атағына ие болды. Соғыс аяқталғаннан кейін ІІМ [[телеграф]] департаментін басқаруға жіберілді. Кейін осы министрліктің қазақтар мен қырым татарлары істері жөніндегі бөлімін басқарып, [[1888 жыл]]ы генерал-лейтенант, ал 1894 жылы кавалерия-генералы (қазіргі генерал-полковник, шенімен дәрежелес) атақтарын алды. Осы қызметте жүріп, ол «Түркістан өлкесін басқару жөніндегі ережені» дайындауға қатысты. Қоғамдық жұмыстармен айналысып, қазақ даласында емдеу орындарын, көпірлер жасауға басшылық жасады. Қазақ жастарының Орталық Ресейдегі жоғары оқу орындарына түсуіне көмектесті және [[Ақмолда]] ақынның түрмеден босап шығуына себепші болды. Ресейдегі мемлекеттік думаға сайлау жөніндегі жобаны жасауға атсалысты, әрі сайлауға қазақтардың да қатысуына көп көңіл бөлді. Қызметтегі табыстары үшін Ресей және шетел мемлекеттерінің көптеген ордендерімен марапатталды. Отставкаға шыққаннан кейін (1902-03) император сыйға тартқан Ялтадағы иелігіне көшіп барды. Осы жерде 1909 жылы 1 наурызда қайтыс болды.<ref>А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х</ref>
| |||