Парадокс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Парадокс''' ({{lang-el|рara}} – қарсы, ''doxа'' – пікір) – әдеттен тыс, күтпеген, ойда жоқ ғажайып болып көрінетін оғаш пікір; қарапайым, дәстүрлі[[дәстүр]]лі пікірмен келіспейтін, күтпеген жағдайдағы, үйреншікті емес талқылау; қабылданған көріністерге сәйкес келмейтін өзгеше [[құбылыс]].<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. - 569 б.ISBN 9965-808-89-9</ref>

Парадокс термині антикикалық[[антикалық философиядафилософия]]да ерекше тың жаңа пікірді сипаттау үшін пайдаланылған. [[Логика]]лық ой жүйесі дұрыс, бірақ пайымдауда бірін-бірі теріске шығаратын ой қорытындыларын [[антиномия]] деп те атайды. Парадокстың бұл түрі логикикалық негізі түпкі заңдылықтары толық айқындалмаған теорияларда кездеседі. Мұндай Парадокстердіңпарадокстердің бірқатарын [[антикалық ойшылар|антикалық ойшылдар]] ашқан.

Парадокстердің кездесуінің екі жағы бар: біріншіден, Парадокстерпарадокстер теория негізінің дұрыстығына күмән келтірсе, екіншіден, антиномиялардың шешімін іздеу теорияны толық жетілдіруге және логика мен математиканың[[математика]]ның негізін зерттеуде құнды жаңалықтар ашуға бағыттаса. Парадокс адамдардың қарым-қатынастарында, ойлау өмірінде үлкен орын алғанымен, әдетте екіұшты ой деп қабылданады.<ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>

[[Милеттік ЭвбулидтіңЭвбулид]]тің “Өтірікші” деген Парадоксыпарадоксы бойынша: ''“егер«егер өтірікші өзінің өтірігін мойындаса, онда шындықты айтқаны. Демек, өтірікші өтірікші емес"»'' деген қорытынды шығады.

Ежелгі гректерде [[Элейлік Зенон]]ның парадокстері әйгілі болды. [[Зенон парадокстері]] логикалық ақылға негізделіп жасалған. ''“Ахиллес және тасбақа”'' деген Парадоксыпарадоксы бойынша ұшқыр Ахиллдің[[Ахилл]]дің тасбақаға жетуі мүмкін емес, себебі олар бір мезетте қозғала бастаса, тасбақаның қозғалған жеріне Ахилл жеткенше тасбақа сол қашықтықтың 1/10-ндей жерге жылжиды. Ал 1/10-ді Ахилл өткенше тасбақа 1/100-дей жерге одан әрі жылжиды, т.т. Сөйтіп Ахилл тасбақаны шексіз қуалай береді.<ref>Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6</ref>