Гренландия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Жазу қатесін түзеттім, грамматикасын түзеттім, Сілтемелер қостым, Гренландия Тег: Mobile edit Mobile app edit |
мәліметтерді жаңарту Гренландия |
||
2-жол:
|Түс1 = {{Түс|Дания}}
|Қазақша атауы = Гренландия
|Шынайы атауы = {{lang-kl|Kalaallit Nunaat}} {{lang-da|Grønland}}
|Елтаңба = Coat of arms Greenland.svg
|Ту = Flag_of_Greenland.svg
68-жол:
}}
'''Гренландия''' ({{lang-kl|Kalaallit Nunaat}}, {{lang-da|Grønland}}, сөзбе-сөз — «Жасыл ел») — автономиялық аумақ, бағынышты [[Дания Корольдігі]]нен, арасында [[Солтүстік Мұзды мұхит|Солтүстік Мұзд]]ан және [[Атлант мұхиты|Атлантикалық]] мұхиттар, шығысында [[Канадалық Арктикалық топарал|Арктикалық архипелаг]]. [[Физикалық география|Физиологиялық]] жағынан Гренландия [[Солтүстік Америка]] құрлығының бөлігі болып табылады, Гренландия саяси және мәдени Еуропаға байланысты (әсіресе Норвегия мен Даниямен, бұрынғы [[Отаршылдық|отаршылдық күштері]], сондай-ақ көрші аралымен - [[Исландия]]) мыңжылдықтың ішінде<ref name=Brown2000>[http://www.archaeology.org/online/features/greenland/ The Fate of Greenland’s Vikings], by Dale Mackenzie Brown, ''Archaeological Institute of America'', 28 February 2000</ref>. Аралдағы халықтың көпшілігі [[Инуиттер]], ата-бабалары 13 ғасырда Канада аумағынан қоныс аудара бастады, біртіндеп аралға негізделген.
<gallery>
Сурет:Greenland big.png|Гренландия картасы
Сурет:Achen Greenland Flag Proposal.svg|Гренландияның Альтернативтік Байрағы
</gallery>
Гренландия - әлемдегі ең үлкен арал ([[Аустралия]] әдетте арал емес, құрлық деп саналады).<ref name="jc">{{cite web
Line 86 ⟶ 90:
|publisher = National Museum of Denmark
|accessdate = 2 August 2013
}}</ref><ref>{{cite journal|vauthors=Saillard J, Forster P, Lynnerup N, Bandelt HJ, Nørby S |year=2000|title= mtDNA variation among Greenland Eskimos: the edge of the Beringian expansion|journal= American Journal of Human Genetics|volume= 67|issue=3|pages= 718–726|pmid= 10924403|doi= 10.1086/303038|pmc=1287530}}</ref>. [[Викингтер]] аралдың оңтүстік бөлігіндегі 10-шы ғасырдан бұрын мекендейтін, және [[Инуит]] XIII ғасырда аралға келді. Аралдағы Норвегияның колониясы 15 ғасырдың соңында босатыла бастады. Көп ұзамай олар аралдан шығып, 1498 жылы, Португалдар бетінде [[Жоау Фернандеш Лэврадур|Жоау Фернандеша]] аралға қысқаша шолу жасады, оның атың ''Терра до Лаврадор'', аралды және 16 ғасырдың бірінші жартысына дейін шақырылды (кейінірек бұл ат Канададағы [[Лабрадор (түбегі)|Лабрадорға]] берілді). Кейінірек Жуан Фернандес өзінің ашқан жерлерін иемденуге құқылы болды, осылайша Америкадағы алғашқы еуропалық жер иелерінің бірі болды<ref>[http://www.heritage.nf.ca/articles/exploration/portuguese.php The Portuguese Explorers]. Heritage.nf.ca. Retrieved on 21 June 2016.</ref>. 18 ғасырдың басында [[Скандинавия|скандинавиядан]] зерттеушілер Гренландқа қайта оралды. Сауда әсерін және билікті нығайту үшін сол кезде [[Дат-норвегиялық одақ]] аралдың егемендігін жариялады.
Гренландия Викингтермен қоныстанды ([[Норвегиялықтар|Норвегиялық]] шыққан) мыңжылдық бұрынғыдан да көп, бірдей, бұрын қоныстанған [[Исландия|Исландия]]ға, Норвегия монархиясының және оның орталық үкіметінің қудалауынан құтылуға тырысады. Колумбтың Кариб аралдарына дейін 500 жыл бұрын да, Викингтер Солтүстік Америкаға Гренландиядан келген [[Лейф Эриксон]]ның экспедициясы кезінде жетіп, тіпті жаңа жерді отарлауға тырысты. Норвегия мен Норвегияның ықпалына қарамастан, Норвегия мен Норвегияның ықпалына қарамастан, ресми Гренланд 1262 жылға дейін норвегиялық тәждің астында болмады. Норвегия Корольдігі 14 ғасырдың ортасына дейін кең және күшті әскери әсерге ие болды. Бұдан кейін Норвегия әлдеқайда көп халықты жоғалтты,
{{wikify}}
| |||