Памир: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: ==Пармир== '''ПАМИР''' [ежелгі парсы Па-и-михр – Митраның (Күн құдайының) етегі] – Орталық Азияның оңт...
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
==Пармир==
[[File:Kongur south.jpg|thumb|Қонғыр тауы]]
'''ПАМИР''' [ежелгі парсы Па-и-михр – Митраның (Күн құдайының) етегі] – Орталық Азияның оңтүстігіндегі тау жүйесі. Негізінен Тәжікстан жерінде, шығыс және оңтүстік бөліктері Қытай мен Ауғанстан мемлекеттері аумағында орналасқан. Солтүстігінде Алай сырты жотасымен, оңтүстігінде Зоркөл, Памир және Пяндж өзендерімен, батысында Пяндждің меридиан бағытындағы, шығысында Сарыкөл жотасымен шектеседі. Жерорта теңізі геосинклиналінің кайнозой қатпарлығында түзілген. Тау түзілу қазіргі кезде де жалғасуда (8 – 9 баллдық жер сілкінісі). Жер бедерінің сипатына қарай Памир '''Батыс''' және '''Шығыс''' бөліктерге бөлінеді.
'''Батыс Памир''' биіктігі '''6000 м-ден''' асатын биік жоталардан ([[Ғылым Академиясы]], [[Дарваза]], [[Бірінші Петр]], т.б.), мұздықтардан (ең ірісі – [[Федченко мұздығы]], ұзындығы '''77 км''') және терең өзен шатқалдарынан тұрады.
* Ең биік жері – [[Коммунизм шыңы]] ('''7495 м''').
[[File:Gms gorbunova.jpeg|thumb|Федченко мұздығындағы гидро-станциясы]]
'''Шығыс Памир''' – биіктігі орташа таулы өлке; жер беті ежелгі тау жыныстарының үгілуінен тегістелген. Жұмыр тау жоталарын ([[Сарыкөл]], [[Мұзкөл]], т.б.) кең аңғарлар мен түбі тегіс қазаншұңқырлар бөледі.
* Климаты '''биіктаулық''', '''қатаң'''. Шығыс Памирде қаңтардың орташа температурасы –'''18ӘС''', шілдеде '''14ӘС'''. '''Батыс Памирде''' қаңтарда '''7ӘС''', шілдеде '''22ӘС'''.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Памир» бетінен алынған