Сыдық Мұхамеджанов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Тег: Mobile edit Mobile web edit
Тег: Mobile edit Mobile web edit
35-жол:
50-60-шы жылдары, консерваторияны бітірген соң С.Мұхамеджановтың шығармалары тыңдаушы қауымды өзіне тарта түседі. Оқып жүрген кезінен тың жанрларды меңгерген композитор ірі-ірі шығармалар жазуға кіріседі. [[1964 жыл]]ы «Айсұлу» атты қойылған күлдіргі операсы Қазақстанның опера өнерінің дамуындағы маңызды оқиға болды.
 
С. Мұхамеджановқа вокалды жанрлар жақын. Бұл жылдары ол адамның дауыс мүмкіндігін толығынан пайдалануға тырысады. Ол Қазақстанның қазіргі өмірін, революция жетістігін, Советтік өмірді ашатын тақырыптарға көбірек жүгінеді. Сондықтан, осы кезеңде шыққан туындылары көбінесе вокалды-симфониялық жанр болды. Олар: [[Мұқағали Мақатаев|М. Мақатаевтың]] өлеңіне жазылған «Ленин туралы» кантата, [[Нұтфолла Шәкенов|Н. ШакеновтыңШәкеновтың]] өлеңіне жазылған «Ленин туралы поэма». Вокалды-симфониялық жанрда жазылған ірі туындыларына «Ғасырлар үні» ораториясы жатады.
 
«Ғасырлар үні» ораториясы [[1960 жыл]]ы жазылып, сол жылы орындалды. Поэтикалық тексін [[Қуандық Төлегенұлы Шаңғытбаев|Қ. Шаңғытбаев]] жазған және де ол С.Мұхамеджановтың көптеген вокалды шығармаларының өлеңдерінің авторы. Ораторияны орындаушылар құрамына – дауыстар, аралас хор және симфониялық оркестр кіреді. Оратория сегіз бөлімнен тұрады. Мұнда қазақ халқының өмір тарихын, негізгі тарихи оқиғаларды және ұлттық бейнелерді суреттейді:
 
*I бөлім – Жырау балладасы
65-жол:
Ораторияда екі әнді сырттан алып пайдаланған. Бұлардың біреуі - «Жас қазақ» әні. Мұны алтыншы бөліміне кіргізген.
 
«Жас қазақ» әнін [[Ұлы Отан соғысы]] кезінде өз еркімен майданға аттанған композитор шығарған. Бұл ән Кеңес Одағының батыры [[Төлеген Тоқтаров]]тың қазасына арналған, бірақ сонымен қатар автордың өзінің өмірімен қоштасу - әні тәрізді естіледі, өйткені [[Рамазан Елебаев|Р. ЕлубаевЕлебаев]] Отаны үшін ерлік көрсетіп, кешікпей қаза табады. Бұл ән, батырдың ең соңғы – анты және реквиемі тәрізді.
 
Әннің әуені өзгеріссіз, ми бемоль минор күңгірт сарынды мақам жүйесінде беріледі. Әуеннің қайғылы сарындылығын оркестр қоюландыра түседі. Сонымен қатар композитор әнін лирикалық жағын айқындай түседі. Жалғыз шумағынан кейін «Ай» буынына созылған әуенді хор сүйемелдейді. Қарама–қарсылық принципінде құрылған бөлімдердің ішінде, «Жас қазақ» бөлімі Бесінші («Бесік жыры») және Сегізінші (мерекелік) бөлімдеріне қарама–қарсы келуі анық байқалады.