Ерден Нығметұлы Әзірбаев: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Ерден Нығметұлы Әзірбаев''' (12.7.[[1912]], [[Батыс Қазақстан]] облысы [[Жәнібек]] ауданы [[Сайқын]] станция – 14. 1.[[1975]], [[Алматы]] қаласы) – химикалық ғылымның докторы ([[1961]]), [[профессор]] ([[1962]]), [[Қазақстан Ғылым Академиясы|Қазақстан Ғылым Академиясының]]ның [[корресподент]] мүшесі ([[1962]]), [[Казақ КСР]]|Казақ КСР-інің]] еңбек сіңірген ғылыми қайраткері ([[1969]]). [[Саратов университе|Саратов университетін]]тін ([[1933]]), [[Ленинград университеті|Ленинград университетінің]]нің аспирантурасын ([[1937–1940]]) бітірген. [[1933–1934]] жылы [[Саратов]] крекинг з-тында, [[1934–1935]] жылы [[Орал педагогикалық институты|Орал педагогикалық институтында]]нда жұмыс істеп, осында химикалық кафедрасын ұйымдастырды. [[1935]] жылдан [[ҚазМУ]]|ҚазМУ-да]] (қазіргі [[ҚазҰУ]]) [[ассистент]], [[доцент]], кафедра меңгерушісі, декан ([[1940–1954]]), [[1954–1958]] және [[1964–1975]] жылы [[Химикалық ғылымдары институты|Химикалық ғылымдары институтында]]нда лаборатория, бөлім меңгерушісі болды. [[1958–1964]] жылы [[Қазақстан Ғылым Академиясы|Қазақстан Ғылым Академиясының]]ның [[Химия-металлургия]] институтының директоры қызметін атқарды. Негізгі ғылыми еңбектері [[көмір]], [[мұнай]], [[ацетилен]], органикалық қосылыстар, изиол. активті заттар химиясына, [[нәзік]] органикалық қосылыстар синтезіне арналған. Әзірбаев органика синтез саласында ацетиленнің жаңа туындыларын және оның изомерлерін зерттеді. Алғаш Қарағанды көмірінен кокс алу мүмкіндігін анықтады. Медицинада ісікке карсы қолданылатын «[[Глиофен]]», ауыл шаруашылықтында өсімдік өсуін тездететін «[[Акпинол]]», «[[Фоспинол]]» препараттарын тапты. 81 авторлық куәлік алған. [[Еңбек Қызыл Ту]], «[[Құрмет Белгісі]]» ([[1945]]) ордендерімен және медальдармен марапатталған.
<ref name=source1>Қазақ энциклопедиясы</ref>