Алексей Иванович Тевкелев: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Automated import of articles
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Тевкелев Алексей Иванович'''(1674 – 1766) – [[тілмаш]], [[елші]]. [[Христиан]] дінін қабылдағанға дейінгі аты-жөні – Құтлұғмұхаммед Мамашев. 1711 жылы [[Петр I]]-нің [[Прут жорығы|Прут жорығына]] қатысып, онда тілмаштық қызмет атқарған. 1716 жылы [[А.Бекович-Черкасский|А.Бекович-Черкасскийдің]] [[Хиуа]] мен [[Бұхар|Бұхарға]] жасаған экспедициясына қатысқан. 1719 жылы Сыртқы істер коллегиясына тілмаш болып қызметке орналасты. 1720 жылы [[Аюке хан|Аюке ханның]] қарамағына [[қалмақ]] тілін үйренуге жіберіледі. 1722 – 1723 жылы [[парсы]] жорығына [[Петр I]]-нің құпия істер жөніндегі аға тілмашы ретінде қатысты. 1730 жылы [[Әбілқайыр|Әбілқайырдың]] [[Петербург|Петербургке]] келген елшілерін қабылдаушылардың қатарында болды және осы елшілікке жауап ретінде патша өкіметінің [[Кіші жүз|Кіші жүзге]] жіберген елшілігін басқарды. Кейіннен [[И.К. Кириллов|И.К. Кирилловтың]] [[Орынбор]] экспедициясына, 1735 – 1736 жылы [[башқұрт]] көтерілісін басуға қатысты. Тевкелев басқарған жазалаушы отрядтар 50 деревняны өртеп, 2 мыңдай адамды өлтірді. 1742 жылы бригадалық генерал атағын алды. 1743 жылы Тевкелевтің тікелей қатысуымен [[Орынбор]] қалысы мен оның төңірегіндегі бірнеше қамалдың негізі қаланды. 1743 – 1749 жылы [[патша өкіметі]] оны [[Әбілқайыр]] басқарған [[Кіші жүз]] билеушілері мен [[Орынбор]] әкімшілігі арасындағы жанжалды реттеуге пайдаланды. 1751 – 1759 жылы [[Орынбор]] [[губернатор|губернаторы]] [[И.И. Неплюев|И.И. Неплюевтің]] көмекшісі болып, патша өкіметі жүргізген отаршылдық саясаттың сойылын соқты. 1755 – 1756 жылы кезекті [[башқұрт]] көтерілісін басу кезінде қазақ даласына қашып кеткен башқұрттарды кері қайтару ісіне араласты. 1760 жылы қызметтен біржола босап, демалысқа шықты. Тевкелевтің елшілік қызметі барысында жүргізген мың беттен астам “Күнделігінде” қазақтардың қоғамдық-саяси, мәдени өмірі жайында және ру-тайпалық құрамы туралы көптеген мәліметтер қамтылған.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 8-том</ref>
'''Тевкелев Алексей Иванович'''(т-ө.ж.б.) – елші. Петр І патшаның тұсында император кеңсесінде құпия істер жөніндегі тілмаш болды. 1731 – 33 ж. Кіші жүзді Ресейге қосу жөніндегі елшілікті басқарды. 1735 – 59 ж. башқұрттардың көтерілісін басуда, Орынбор өлкесін басқаруда көзге түсіп, ге [[Санат:Т]]
==Сілтемелер==
<references />
[[Санат:Тарих]]