Альбинизм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Removing Link GA template (handled by wikidata) |
Batyrbek.kz (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[File:Albino.penguin.bristol.zoo.arp.jpg|thumb|right|200px|Альбинизм]]
{{cleanup}}
'''Альбинизм''' , реңсіздік ({{lang-la|albus}} — ақ) — [[организм]]нің өзіне тән түсінің жоғалуы. Альбинизм — рецессивті генге байланысты тұқым қуалайтын белгі. Бұл ген [[гомозигота]] кезінде [[меланин]], [[хлорофилл]] пигменттері синтезін тежейді. Адамдар мен жануарлардың түрге тән сыртқы пигментациясы іштен туа қалыпты аспай көзі, қасы, шашы, түгі, терісі т.б. өзгелерден ерекше түске боялады. Өсімдіктерде альбинизм олардың жасыл түске толық немесе жартылай боялмай шығуымен байқалады. Зертханалық жануарлардың таза линияларының альбионостары генетикалық тәжірибе үшін қолданылады.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>
[[File:Albino girl honduras.jpg|thumb|right|200px|Альбинос - қыз, [[Гондурас]]]]
Альбинизмге ұшыраған жануарлар мен адамдардың терісі мен жүнінде және көздің нұрлы қабықшасында тиісті пигменттің (меланин) жоқтығынан олар бозғыл тартады. Ал өсімдіктерде хлорофилл болмауынан [[фотосинтез процесі]] тоқтайды да, өсімдік өз тіршілігін жояды. Альбинизмге шалдыққан организмді [[альбинос]] деп атайды. Альбиностардың жарықты сезінуі өте жоғары болады. Лабораториялық жануарлардың (қоян, егеуқұйрық тышқан т. б.) таза альбиностары тек зерттеу жұмыстары үшін өсіріледі.<ref>Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8</ref><ref>[http://www.nytimes.com/2008/06/08/world/africa/08albino.html?_r=1&scp=2&sq=albinos&st=cse Albinos, Long Shunned, Face Threat in Tanzania]{{ref-en}}</ref>
'''Альбиностар ''' (лат. albus – ақ) – туа пайда болған [[жануарлар]] мен адамның тері жабынында және көздерінің нұрлы қабығында түрлі түс беретін пигментті [[клетка|клеткалары]] болмайтын жеке дарабастар. Альбиностық белгі тұқым қуалайды. Ол гомозиготалы [[организм|организмдердегі]] рецессивті генмен тікелей байланысты жануарларда меланин, ал жоғары сатыдағы өсімдіктерде [[хлорофилл]] пигменттерінің түзілмеуінен пайда болады. Кейде альбиностық белгі ақ дақты түсті геннің көрініс беруінен адам денесінде ақ түсті дақтар пайда болады. Бұл кезде көздің нұрлы қабығында түс беретін пигменттер сақталады. Өсімдіктердегі альбиностық белгілер де хлоропластидтердегі тұқым қуалаушылық өзгерістермен тығыз байланысты болады. Лабораториялық жағдайларда таза альбиностық белгілері бар жануарлар ([[егеуқұйрық]]тар, тышқандар, т.б.) ғылыми-зерттеу жұмыстары үшін арнайы қолдан өсіріледі. <ref> Қазақстан Республикасының табиғаты, 7 том; </ref>
==Дереккөздер==
<references/>
Line 10 ⟶ 11:
{{wikify}}
[[Санат:Биология]]
[[Санат:Медицина]]
| |||