Ораз Қыйқымұлы Жандосов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
 
'''Жандосов''' Ораз Қыйқымұлы (1889, [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]] [[Қаскелең]] қаласы — 1938) — [[мемлекет]] қайраткері. Ұлы жүздің [[Шапырашты]] руынан<ref>https://camonitor.kz/756-.html</ref>. 1918 жылы [[Верный]] ерлер гимназиясын бітірген. Қазақстанда кеңестік билік орнағаннан кейін Жетісудың ұлт істері жөніндегі облыс бөлімін басқарды. 1919 — 1921 жылы [[Түркістан]] [[КП]] [[мұсылман]] коммунистері секциясы облыс бюросының төрағасы болды, [[Жетісу]] облысы рев.-әскери комитетін және облыс “Қосшы” одағын басқарды. 1921 — 1923 жылдары Түркістан КП ОК-нің үгіт-насихат бөлімінің меңгерушісі және [[БК(б)П]] [[Қазақ]] өлкелік комитетінің 2-хатшысы болды. 1923 — 1924 жылдары [[Мәскеу]]дегі [[Тимирязев]] атындағы а. ш. академиясында оқыды. 1924—28 жылы БК(б)П Қазақстан өлкелік комитеті үгіт-насихат бөлімінің меңгерушісі қызметін атқарды. 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысының 10 жылдығына орай, 1926 жылы Жетісудағы [[Қарқара]] көтерілісіне қатысқандарды мәңгі есте қалдыру мақсатында көтерілісшілер жиынын өткізген, кейін “Ереуілтөбе” атанып кеткен жерге ескерткіш орнатпақ болып, тас үйіп белгі қалдыруға қоғам қайраткерлері [[Ыдырыс Көшкінов]], т.б. азаматтармен бірге қолдау көрсетіп, ат салысады. Ауыл экономикасын зерттеу жөніндегі экспедицияны басқарды, ғылыми-зерттеу жұмысымен айналысып, ғылыми еңбектер жазды. 1928 — 1937 жылдары [[Қазақ АКСР]] ағарту халкомы, Қазақ а. ш. институтының директорлығымен қатар Республика кітапханасының директоры болды, БК(б)П Кеген ауданы комитетінің 1-хатшысы, Алматы облысы атқару комитетінің төрағасы қызметтерін атқарды. өлтаралық қатынасты реттеуге көп еңбек сіңірді. КОКП-ның 12-, 14-съездерінің және [[КСРО]] Кеңестерінің 2-, 7-, 8-съездерінің делегаты, 1920 — 1925 жылы БК(б)П Түркістан КП ОК-нің мүшесі және бюро мүшесі, Түркістан ОАК төралқасының және БОАК-нің мүшесі, Қазақ ОАК және оның төралқасының мүшесі, Қазақстан өлкетану қоғамы басқармасының төрағасы болды. 1937 жылы тамызда партиядан шығарылады да, жалған саяси айыппен тұтқындалып, 1938 жылы наурызда атылды. Қазақ ақыны [[К.Әзірбаев]] тұтқынға алынған Жандосовпен өзінің қоштасқан сәті туралы “Оразжан” әнін шығарған. Елімізде Жандосовтың есімі елді мекендерге беріліп, Алматы қалаларында оған ескерткіш орнатылған.
== Сілтемелер ==
Қазақ энциклопедиясы