Этрус Жазба Ескерткіштері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Этрус Жазба Ескерткіштері''' – [[ежелгі заман]]ғазаманға тән жазба ескерткіштер. Бұл жазбалар шамамен б.з.б. 7 – 1 ғ-ларда жазылған. Бізге жеткен Э.Этрус ж.жазба е-ніңескерткіштерінің саны 11 мыңнан асады. Жазбалар әр түрлі мазмұнда және грек прототипі негізінде жасалған этрус әліпбиімен жазылған. Э.Этрус ж.жазба е-ніңескерткіштерінің жазба нұсқалары әр түрлі мемлекеттерден: [[Этрурия|Этрурияда]], Солт. Италияда[[Италия]]да, Кампанияда[[Кампания]]да, Сицилияда[[Сицилия]]да, Сардинияда[[Сардиния]]да, сонымен қатар [[Египет|Египетте]] және Солт. [[Африка|Африкада]] ([[Карфаген|Карфагенде]]) табылған. Э.Этрус ж.жазба е-ніңескерткіштерінің барлығы дерлік тақта тастарға жазуы оңнан солға қарай жазылып, сөздердің арасы бөлінбеген. Басқа тілдермен туыстық байланысы әлі анықталған жоқ. Олардың ішіндегі ең бастысы болып табылатын 340 жолдан тұратын [[Загреб|Загребтегі]] ([[Хорбатия]]) мумия жамылғысына жазылған жазба. Тағы бір үлкен ескерткіш Берлин мұражайында сақталған белгілі жазбалардың бірі – Марии Капуянскийдің жазбасы. Ол б.з.б. 5 ғ-да жазылған деген болжам бар. Ескерткіште 300-ден астам сөз жазылған. Сонымен қатар кейінірек табылған 120 сөзден тұратын “Перуссиндық“[[Перуссиндық баған”баған]]” деп аталатын ескерткіш. Б.з.б. 6 ғ-дағы қорғасынға құйылып жазылған ескерткіш – Мальяно ескерткіші. Ескерткіштің екі жағында да жазуы бар, мұнда 500-ден астам сөз жазылған. Бұл [[Фларенция|Фларенцияда]] сақталған (б.з.б. 5 ғ.). Тағы бір қорғасынға құйылып жазылған жазба [[Вольтер]] мұражайында сақтаулы (б.з.б. 3 ғ.), онда 80-нен астам сөз жазылған. Э.Этрус ж.жазба е-ніңескерткіштерінің фонет. жүйесінде 20 фонема бар. 4 дауысты (а, е, і, u), 16 дауыссыз және 4 дифтонг (aі, au, eu, uі). Этрус тілінің жазуы Италияда қалыптасқан бірнеше жазуларға, соның ішінде латын жазуына негіз болды.
Н. Әміржанова<ref>Қазақ энциклопедиясы, 10 том</ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references>
{{stub}}
{{wikify}}