Бесқонақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Бесқонақ''' — [[байырғы]] қазақ күнтізбесінде қолданылып келген, жыл айларынан тыс алынатын бес күн. Нақты [[астрономиялық жыл|астрономиялық жылдың]] ұзақтығы бүтін күн санымен өрнектелмейді. Ол жуық түрде [[365,24]] [[тәулік]] (яғни 365 күн 6 сағат) деп есептеледі. Тәуліктің ширегін жыл сайын күнтізбеге енгізіп отыру қолайсыз. Сондықтан қазіргі қолданылып жүрген [[Григорий күнтізбесі|Григорий күнтізбесінде]] бұл ширектерден 4 жылда 1 күн құралатындығы ескеріліп, әрбір 4 жылдың алдыңғы үшеуі 365 күннен, төртіншісі 366 күн болып алынған. Ал әрқайсысы 30 күндік 12 айдан тұратын қазақ күнтізбесінде 360 күн болды. Жыл толық болу үшін оған 5 (кібісе жылдары 6) күн қосу керек. Аптаға толмайтын осы 5 күнді қазақ халқы “Бесқонақ” деп атаған. Айлардан тыс алынатын мұндай күндер басқа халықтарда да болған. Мысалы, б.з.б. 4-мыңжылдықта [[Мысыр|Мысырда]] 360 күннен кейін қосылатын 5 күнді құдайлар атымен (Осирис, Гор, Сет, Исида және Нефтида) атаған. Ежелгі парсы күнтізбесінде қосалқы 5 күн ''“фәнджи”“[[фәнджи]]”'' немесе ''“андаргах”“[[андаргах]]”'' (“ұрланып кіретін” не “кетікті толтыратын”) деп аталған. Фәнджи парсылардың 8- және 9-айының аралығына қойылған. Ежелгі [[соғда]] мен [[Хорезм]] күнтізбелерінде де қосалқы күндер болған. Байырғы қазақ күнтізбесінде “Бесқонақ” үнемі жыл аяғына қосылып отырған. Қазіргі күнтізбе бойынша “Бесқонақ” жыл сайын 17 наурыздан (кібісе жылдары 16 наурыздан) 21 наурызға дейінгі аралыққа келіп отырады.
<ref name=”source1”> “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том </ref>