Тілсіз қияпат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш Hbsh dana 9d (т) өңдемелерінен ArystanbekBot соңғы нұсқасына қайтарды
Тег: Rollback
 
6-жол:
 
Табиғаттағы апатты құбылыстарды шығу тегіне қарай [[Эндогендік Процестер|эндогенді]] (ішкі) және [[Экзогендік Процестер|экзогенді]] (сыртқы) деп бөлуге болады. Эндогенді құбылыстар жер қыртысындағы өзгерістерден (жер сілкіну) туады. Қазақстанның оңтүстігіндегі биік таулар әлі калыптасып бітпеген жас таулар болғандықтан, сейсмикалық ауданға жатады. Сондықтан бұл аймақта жиі жер сілкінулер болып тұрады. Мысалы, [[Алматы]]да [[1889]], [[1911]] жылдары апатты жер сілкіну болған.
 
Филиппиндегі жойқын “Мангут” тайфунынан қаза тапқандардың саны өсуде. Оңтүстік Шығыс Азияда орналасқаны Филиппин Республикасындағы табиғит апаты салдарынан қаза тапқандардың саны бүгін 65-ке жетті.Жергілікті полиция қызметкерлерінің мәліметінше, тағы 43 адам іс-түссіз жоғалған. 155 мың адам мемлекеттің қарамағындағы баспаналарда тұруға мәжбүр. “Мангут” тайфуны 16 қыркүйекте Филиппиннің бірқатар аумақтарын жалмап, Қытайдың оңтүстік аймағына бет алған. Қытайда табиғи апаттың өршу салдарынан қауіпсіздіктің қызыл деңгейі жарияланды. Бет алысы жойқын тайфуннан Қытайдың Гуандун провинциясында кем дегенде 4 адам қаза тауып, 3 миллионнан астам адам қауіпсіз аймаққа көшірілген.
 
Экзогенді апаттарға көбінесе адам әрекеті себепші болады. Республикамызда таулы аудандардың болуына байланысты сел, қар көшкіндері құбылыстары байқалады. Біздің оңтүстік және оңтүстік-шығыс биік таулы аймақтарда '''2724 мұздық''' бар. Осылардың еруінен және қардың қалың түсуіне байланысты күшті селтасқындары болып тұрады. Апатты [[Селдер|сел тасқындары]] [[1921]] жылы Алматыда, [[1963]] жылы [[Есік]]те, [[1977]] жылы [[Медеу]]де болды. Олардың алдын алу үшін шаралар жасалмаған жағдайда зор материалдық және адам шығыны болуы мүмкін. Алматы қаласын селден сактау үшін Медеу бөгені салынған және таулы аймақтарда сол жөнінде дер кезінде хабар беретін кондырғылар орнатылған. Жер сілкінуді алдын ала болжау үшін арнайы сейсмологиялық институт жұмыс істейді. Мұнда ең жаңа құралдармен бірге үй жануарларының көмегімен (мінез-құлықтарының өзгерістеріне негізделген) жер сілкінуге болжам жасалады.
Line 21 ⟶ 19:
[[Санат:Физика]]
 
 
http://kazaknews.kz/okiga/tilsiz-ijapat-2/
{{Stub}}