Рубидий: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Removing Link GA template (handled by wikidata) |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:Rb-TableImage.png|thumb|300px]]
'''Рубидий''' (''Rubіdіum''), '''Rb''' — [[элемент]]тердің периодтық жүйесінің І тобындағы [[химия]]лық [[элемент]], [[атом]]дық нөмірі 37, [[атом]]дық массасы 85,47, сілтілік металдарға жатады. [[Күміс]]тей ақ, жұмсақ [[металл]]; тығыздығы 1,525 г/см3, балқу t 38,9ӘС, кайнау t 703ӘС. Кристалдық торы кубты, көлемді орталықтандырылған. Тұрақты бір [[изотоп]]ы 85Rb және әлсіз радиоактивті [[изотоп]]ы 87Rb (Т=4,81010 жыл) бар. [[Жер]] қыртысындағы салмақ мөлшері 1,5102%. Шашыранды [[элемент]], көптеген тау жыныстарының құрамында кездеседі. Рубидийді 1861 ж. [[Р.Бунзен]] ([[1811 — 99]]) мен [[Г.Кирхгоф]] ([[1824 — 87]]) ашқан. Тотығу дәрежесі +1, [[химия]]лық активтігі жоғары. Рубидий [[оттегі]]де тұтанып жанады, [[оттек]] жеткіліксіз болғанда Rb2O-ге, ал оттек жеткілікті болғанда Rb2O2-ге айналады. [[Су]], [[галоген]] және сұйытылған [[минерал]]ды [[қышқыл]]дармен әрекеттескенде қопарылыс береді. Тұздары (RbCl, RbF, RbBr, RbІ, Rb2SO4, Rb2CO3, т.б.) суда жақсы ериді. Рубидийді [[вакуум]]да тұздарынан тотықсыздандыру арқылы алады. Оны инертті ортада ампулада сақтайды. Рубидий [[фотоэлемен]]т жасауда, құймалары [[вакуум]] шамдарында [[газ]] сіңіргіш ретінде қолданылады.
Жер қыртысындағы рубидийдің құрамы 7,8⋅10-3% құрайды, бұл никель, мыс және мырыштың жиынтық құрамына тең. Жер қыртысының таралуы бойынша рубидий шамамен 20-шы орында, бірақ табиғатта ол шашыраңқы күйде, рубий — типтік шашыраңқы элемент. Рубидийдің өз минералдары белгісіз. Рубидий басқа сілтілік элементтермен бірге кездеседі, ол әрдайым калиймен бірге жүреді. Солтүстік Америкада, Оңтүстік Африка мен Ресейде табылған көптеген тау жыныстары мен минералдарында табылған, бірақ оның концентрациясы өте төмен. Тек лепидолиттердің құрамында бірнеше артық рубидия бар, кейде 0,2%, ал кейде 1-3 % дейін (Rb2О-ға қайта есептегенде).
<ref> Қазақ энциклопедиясы, 7 - том </ref>
| |||