Екатерина Медичи: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
30-жол:
 
{{Тексерілмеген мақала|date=ақпан 2016}} <!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ! -->
'''Екатери́на Ме́дичи''' ({{lang-fr|Catherine de Médicis}}), толық аты - '''Екатерина Мария Ромола ди Лоренцо де Медичи''' ({{lang-it|Caterina Maria Romola di Lorenzo de Medici}}; [[13 сәуір]] [[1519 жыл|1519]], [[Флоренция]] — [[5 қаңтар]] [[1589 жыл|1589]], Блуа) – [[1547 жыл|1547]]-[[1559 жыл|1559]] жылдары [[Франция]]ның патшайымы, Генрих II әйелі, Валуа әулетінен шыққан [[Франция]] патшасы Генрих II әйелі. Оның көзінің тірісінде тақта отырған үш баласының анасы болып, ол [[Франция]]ның саясатына үлкен әсер етті. Біраз уақыт елді регент болып басқарды.
 
== Бала кезі ==
[[Сурет:Catherine de' Medici child.jpg|left|thumb|250x250px|Екатерина Медичи бала кезінде]]
Екатерина [[1519 жыл]]ы [[13 сәуір]]де [[Флоренция республикасы]],ның итальяндықорталығы қалада[[Флоренция]]да дүниеге келген,. Толық аты - Екатерина Мария Ромула ди Лоренцо де Медичи.  Медичи әулеті шындығында сол кезде іс жүзінде Флоренцияны басқарғанбасқарды болатын.десе де болады: Бұрыннанбұрыннан банкирлер болып, олар еуропалық монархиялардымонархтарды қаржыландырып үлкен байлыққа және билікке келген. Екатеринаның әкесі - Лоренцо II ди Пьеро де Медичи, УрбанУрбино герцогы  ([[12 қыркүйек]] [[1492 жыл|1492]] — [[4 мамыр]] [[1519 жыл|1519]]) – негізінен герцог болмаған, ол бұл атақты ағасы Джованни Медичидың арқасында алған. Сондықтан герцог атағына қарамастан Екатерина салыстырмалы түрде тексіз болған. Бірақ оның анасы – Мадлен ла Тур, Оверн графинясы  ([[1500 жыл|1500]] —[[1519 жыл|1519]]) Францияның ең ауқатты және бай әлеттерінеәулеттеріне жататын, бұл Екатеринаның ханзадамен атастырулынаатастырылуына қатты әсер етті.
[[Сурет:Clement VII. Sebastiano del Piombo. c.1531..jpg|left|thumb|204x204px|Климент VI, Екатеринаның ағасы]]
Жылнамашының жазуы бойынша Екатеринаның ата-анасы қыздың туылуынадүниеге өтекелгеніне қуаныштықатты болатынқуанған екен, "ұл дүниеге келгендей қуанған"<ref>Goro Gheri, 15 April 1519, quoted by Frieda, 14.</ref>. БірақАлайда тезкөп арадақзамай екеуі де қайтыс болады: Мадлен – [[28 сәуір]]десәуірде, ал Лоренцо – [[4 мамыр]]дамамырда. Жас жұбайлар бір жыл бұрын ғана неке құрған болатын. Бұл неке [[Франция]] патшасы Франциск пенІ мен папа Лео Х арасындағы Әулие Рим императоры Максимилиан I-ге арасындағықарсы одақтыодақ көрсететінретіндеқиылған болатын. Франциск Екатеринаны француз сарайына алып, оныөзі өсіргісітәрбиелегісі келді, Бірақ ЛевЛео Х қызды өзінің ағасының заңсызнекеден тыс дүниеге келген баласына үйлендіруүйлендіргімі мақсаткелген еттіеді.
 
Осыдан кейін баланы өз қарамағына әжесі Альфонсина Орсини  өмірінің соңына дейін алды. [[1520 жыл]]ы Альфонсина қайтыс болып, Екатеринаны тәтесі Кларисса Строцци тәрбиелейді. Кларисса Строцци қызды туғандай көріп, өз балаларымен бірге өсірді. Екатерина оларды туған ағалардайбауырларындай көріп, өмір бойы жақсы көргенкөріп өтеді<ref name="Frieda, 21-23">Frieda, 21-23.</ref>.
 
[[1521 жыл]]ы ЛевЛео Х қайтыс болғаннан кейін Медичилардың әулие тағындағы билігі жойылды. Бірақ кардинал Джулио де Медичи [[1523 жыл]]ы кардиналпапа Джулио де Медичи КлементКлимент VII болып таққа отырды. [[1527 жыл]]ы МедичиМедичилер билігінтақтан тоқтатуғатаяды мәжбүр болды. Алда Екатерина тұтқынғатұтқын түстіболыып қалады. Өз билігін қайтаФлоренцияны жандандырыпқайтаруда және жас герцогиняны құтқаруқұтқаруда көмектесуі үшін КлементКлимент Карл V Габсбургты ӘулиеҚасиетті Рим императоры деп тағайындадымойындауына тура келеді.
 
[[1529 жыл]]ы қазанда Карл V Флоренцияғаәскері шабуылФлоренцияны жасадықоршауға алады. ШабуылҚоршау кезінде Екатеринаны өлтіруөлтірір, қала қақпасына іліп қою немесе бордельге жіберіп, абыройын төгу қаупікерек болдыдеген ұрандар мен үндеулер айтылады. Флоренция әскерлеріәскері жауменқоршауға шайқасты.қарсы тұра Бірақалғанымен, оба және аштықтың кесірінен [[1530 жыл]]ы [[12 тамыз]]да қала шегінугеберілуге бетмәжбүр бұрдыболды.
 
Климент Екатеринаны Римде көріп көзіне жас алып қарсы алды, сол кезде ол бірден оған күйеудікүйеу іздеудііздей бастады<ref name="Frieda, 21-23"/>. [[1531 жыл]]ы Франциск І Екатерина мен оның екінші ұлы Генрихты қосуға ниетін білдірді. Климент бірден келісті, себебі бұл одақ өте пайдалы болмақболатын.
 
== Неке тойы ==
60-жол:
 
Көптеген тарихшылар Екатерина жүргізген саясатын Валуа әулетін тақта сақтап қалу үшін жасалған жанкешті шаралар, ал оның билігін монархияны өркендеті әрекеті деп санайды. Екатеринасыз оның ұлдары тақты ұстап қала алмас еді. Олардың билік кезеңі «Екатерина Медичидың заманы» деп аталып кетті. Биограф Марк Стрейдждің сөзі бойынша Екатерина XVI ғасырдың Еуропадағы ең қуатты әйел болған.
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
Орысша уикипедиясынан аударылған.