Пайғамбар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ |
шӨңдеу түйіні жоқ |
||
4-жол:
Пайғамбар ұғымы мәдениет тарихында көптеген халықтардың діни сенімінде кездеседі: иудаизм, христиан, ислам, ежелгі грек діні, зороастризм, манихеизм, және басқалары. Мысалы Зороастризм бойынша Заратуштар үш мың жыл бұрын Алтай тауларынан түйемен түсіп, парсы жұртына дін тарқатқан алғашқы пайғамбар есептеледі. Иудаизм бойынша, Адам атадан басталып, Дәуіт, Сүлеймен, Мұсалар түгел пайғабар есептеледі. Ислам діні өзіне дейінгі еврей пайғамбарларын мойындай отырып, Мұхаммедті ең соңғы пайғамбар деп дәріптейді және бес парыздың алғашқысы "Алла бір, мұхаммед оның елшісі" деген шариғаттан басталады.
==Этимологиясы==
Қазақ тіліндегі пайғамбар сөзі парсы тілінен келген, "болашақты көретін әулие адам" мағынасын береді. Грек тілінде prophet (profétés, προφήτης) сөзі де болашақты көріп айта алатын, көреген, көсем, ғұлама, әулие деген мағына береді екен.
[[Сурет:Duccio di Buoninsegna 066.jpg|thumb|right|200px|Малахи, Израильдің соңғы пайғамбарларының бірі, Duccio di Buoninssegna кескіндеме, c. 1310 (Museo dell'Opera del Duomo, Сиена соборы). «Ол [Малахи] ата-аналарының жүректерін балаларына және балалардың жүректерін ата-аналарына айналдырады» (Малахи 4: 6) [6]]]
Ибраһимдік діндердің басы болған [[иудаизм]]де көне еврейлік Нәби (נָבִיא, nāvî) сөзі түпнұсқасында "айтушы, уағыздаушы" деген мағына берген, әрі пайғамбар сөзінің қазіргі мағынасында айтылған. [[Тәурат]]та Нәби дегеніміз Құдаймен тілдесе алатын, Құдайдың сөзін жеткізетін адам ретінде аталады. Нәби сөзінің сөзтөркіні "ашықтық", "саңлау" деген мағына береді екен. Сөйтіп ол даналыққа ашық болу, айналасына жеткізу деген сөз болып шығады.
Христиан діні бойынша, Құдайдың қасиетті рухы нәби арқылы хабар жібереді. Інжіл бойынша, Құдай өзінің айтарын пайғамбары [[Ғайса]] арқылы айтып отырады. Мұндағы хабар жеке немесе әлеуметтік болуы мүмкін. Католик бойынша, әлеумет шіркеу арқылы Ғайсаға қатысты түрде Құдайдың ізгі хабарын алып отырады.
Інжіл бойынша, Құдайдың сөзін өз бетінше айтып, еш пайғамбарды атамаса, ол жалған пайғамбарлық делінеді.
Ислам дінінде нәби, әнбие, расул деген сөздер қатар кездеседі. Құранда 24 пайғамбар аталғанымен, хадистер бойынша 124,000 (кейде 224 000) дай пайғамбар болған делінеді. Ал, кейбіреулер одан да көп, санын Алла ғана біледі дейді.
* [[Нәби]] ({{lang-ar|نبي}}) – періште арқылы уаһи (арнайы хабар) түсірілген немесе жүрегіне илһам арқылы білдірілген яки аян-түс арқылы хабар алып отырған
* Ал [[расул]] ({{lang-ar|رسول}}) – пайғамбарлық хабарын қабылдап, [[Жәбірейіл]] [[періште]] арқылы арнайы кітап түсірілген, [[Аллаһ]] тағаланың үкімдерін халыққа жеткізуші ретінде жіберілген, кемелдікке жеткен адам. Сондықтан [[расул]]дың бәрін [[нәби]] деуге болғанымен, әрбір нәбиді расул деуге болмайды
▲* [[Нәби]] ({{lang-ar|نبي}}) – періште арқылы уаһи (арнайы хабар) түсірілген немесе жүрегіне илһам арқылы білдірілген яки аян-түс арқылы хабар алып отырған [[Құдай]] тағала тарапынан таңдалған ерекше пенделер.
▲* Ал [[расул]] ({{lang-ar|رسول}}) – пайғамбарлық хабарын қабылдап, [[Жәбірейіл]] [[періште]] арқылы арнайы кітап түсірілген, [[Аллаһ]] тағаланың үкімдерін халыққа жеткізуші ретінде жіберілген, кемелдікке жеткен адам. Сондықтан [[расул]]дың бәрін [[нәби]] деуге болғанымен, әрбір нәбиді расул деуге болмайды. Пайғамбарлық құдай тағаланың арнайы таңдауымен болатындығы жайлы [[Құран]] Кәрімде айтылады (Жұма сүресі, 2, 4-аяттар.).
=== Пайғамбарлардың сипаттары мен ерекшеліктері мыналар: ===
* Пайғамбарлардың бәрі ер кісілерден болған.
| |||