Фтор: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
3-жол:
 
Табиғатта тұрақты бір [[изотоп]]ы және жасанды жолмен алынған 5 радиоактивті изотопы бар. Фторды бос күйінде алғаш француз химигі [[Анри Муассан|А.Муассан]] алған (1886). Оның улылығы сондай — Фторды алумен айналысқан көптеген химик-ғалымдар (Г.Дэви, Т.Нокс, Д.Никлес, П.Луйэ) қаза тауып, ал А.Муассон мен Г.Нокс мүгедек болып қалған. Фтордың Жер қыртысындағы салмақ мөлшелері 6,25°10–2%, әр түрлі тау жыныстары мен тұзды құмдар құрамында шашыраңқы түрде кездеседі. Оның маңызды қосылыстарына: [[флюорит]], [[криолит]], [[топаз]] жатады. Фтордың ерігіш қосылыстары суда ([[өзен]] суында 0,00002%, [[мұхит]] суында 0,0001%), Са<sub>5</sub>(РО<sub>4</sub>)<sub>3</sub>F қосылысы организмдердің тісі мен сүйегінде (0,02%) болады. Қалыпты жағдайда Фтор солғын сары түсті, өткір иісті, улы газ, балқу t –219,61°С, қайнау t =188°С. Фтор молекуласы екі атомнан тұрады (F<sub>2</sub>). Тотығу дәрежесі –1, өте активті, қалыпты температураның өзінде көптеген элементтермен, оның ішінде [[азот]] және ауыр инертті газдармен ([[Гелий|He]], [[Неон|Ne]], [[Аргон|Ar-нан]] басқа) әрекеттесіп, фторидтер түзеді. Фтордың маңызды қосылысы [[фторсутек]], судағы ерітіндісі фторсутек қышқылы деп аталады ([[Фтор қосылыстары|қ. Фтор қосылыстары]]). Фтор органикалық заттармен әрекеттесіп, фтор-органикалық қосылыстар түзеді. Фторды балқытылған фторидтерін немесе фторлы сутекті [[электролиз]]деу арқылы алады. Ол фтор - органикалық қосылыс синтезінде фторлаушы реагент ретінде, т.б. пайдаланады. Фтор — өсімдіктер мен жануарлар организмінің тұрақты құрамдас бөлігі.
Фторды алудың өнеркәсіптік тәсілі [[флюорит]] кендерін өндіру мен байытуды, күкіртқышқылды олардың концентратының сусыз HF түзуімен ыдырауын және оның электролиттік ыдырауын қамтиды.
 
Фторды зертханалық алу үшін кейбір қосылыстардың ыдырауы қолданылады, бірақ олардың барлығы табиғатта жеткілікті мөлшерде кездеседі және оларды еркін фтордың көмегімен алады.
 
==Сілтемелер==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Фтор» бетінен алынған