Мақал-мәтелдер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Automated import of articles
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Мақал''' — [[нақыл сөз]]. Ол өмірдегі түрлі құбылысты жинақтап, түйіп, ықшамдап беріп, бір не екі тармақтан тұратын, алдыңғы жолдарында пайымдап, соңғы жолдарында қорытылған [[ой]] айтатын халықтық бейнелі [[поэтикика|поэтикикалық]] [[жанр|жанрдың]] бір түрі, ғасырлардан екшеліп жеткен терең мазмұнды, тақырып аясы кең сөз мәйегі. Мақалдар көбіне өлең үлгісінде кейде [[қара сөз|қара сөзбен]] де айтылады. [[Ұйқас|Ұйқасқа]] (“Қайраңы жоқ көлден без, қайырымы жоқ ерден без”), [[аллитерация|аллитерацияға]] (“Етігін шешпей ер шыңаймас”), [[ассонанс|ассонансқа]] (“Қатты жерге қақ тұрар, Қайратты ерге бақ тұрар”) құрылады. Мақалдар тура және ауыспалы мағынада қолданылады. [[Ауыспалы мағына|Ауыспалы мағынадағы]] сөздер ішкі астары бар, тұтас бір ойды білдіреді (“Бір жеңнен қол шығар, бір жағадан бас шығар”), (“Ырысқа қарай ұл өсер, Қонысқа қарай мал өсер”), (“Ел — ырыстың орманы, ер — ырыстың қорғаны”), (“Ер жігіт үш ақ үй тігеді, үш қара үй тігеді”).
'''Мақал-Мәтел'''– нақыл сөз, өмір тәжірибесінен алынған ұлағатты тұжырым. Мақалдар көбіне өлең үлгісінде келеді, кейде аллитерацияға, ассонансқа құрылады, тура және ауыспалы мағынада қолданылады. М ә т е л – өзінің негізгі түйіндеуін кесіп айтпайтын, бір-бірімен кереғар [[Санат:М]]
'''Мәтел''' — өзінің негізгі түйіндеуін кесіп айтпайтын, бір-бірімен кереғар шендестіруі жоқ, қорытындысы тұспалды, қысқа да нұсқа нақыл сөз. Мақалға өте жақын. Мәтел сыңар [[тармақ]] болып келеді. Сөз үстемелене келіп, мақалға айналады. Мысалы, “Қаңбақтан қашсаң, дөңбекке” — мәтел. “Қаңбақтан қашсаң, дөңбекке жолығасың” — мақал. Мәтел тура, ауыспалы, астарлы мағынада қолданылады. Мәтел адамның айтқан пікіріне ой қосады, сезімін әсерлі де айшықты жеткізеді. [[Ақын]]-[[жазушы|жазушылардың]] ұтымды сөздерінің біразы Мақал-Мәтелге айналған: (“Ұылымды іздеп, дүниені көздеп” — [[Абай]]), (“Жалғанды жалпағынан басып өтіп” — [[Жамбыл]], т.б.).
 
<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]] 6 том</ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:М]]
Imanbayev Azamat [[Қатысушы:Itwnik|Itwnik]] 00:11, 2011 ж. маусымның 21 (ALMT)