Локомотив: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Su-250-64.jpg|thumb|300px|Локомотив С<sup>у</sup>-250-64]]
=='''Локомотив'''==
'''[[Локомотив]] (латынша loco moveo — ''орнынан қозғалтамын'') рельсті[[рельс]]ті жолдармен пойыздыпоезды немесе жеке вагондарды қозғалтуға арналған машина. ЛокомотивЛокомотивтің латынның loco moveo – орнынан қозғалтамын деген сөзінен шыққан. Оның жылулық[[жылу]]лық және электрлік[[электр]]лік түрлері бар. Орнатылған күш қондырғыларына (қозғалтқыш түріне) сәйкес жылулық локомотивтергеЛокомотивтерге [[паровоз]] (бу машинасы орнатылған), бу турбовозы (бу турбинасы орнатылған), [[тепловоз]], [[мотовоз]] (іштен жанатын қозғалтқыш орнатылған), [[газ турбовозы]] (газ турбинасы орнатылған), ал электрлік локомотивтергеЛокомотивтерге контактілік (түйіспелік) және аккумуляторлы[[аккумулятор]]лы электровоздар (электр қозғалтқыштары орнатылған) жатады. Осы аталған локомотивтердіңЛокомотивтердің қозғалтқыштары будың, жанар майдың, газ бен электр тогының энергияларын оныЛокомотивті қозғалысқа келтіретін механикалық[[механика]] энергияларға[[энергия]]ларға түрлендіреді. Пайдалану мақсатына қарай локомотивЛокомотив магистральды[[магистрал]]ды және өнеркәсіптік[[өнеркәсіп]]тік болыпЛокомотивтерге ажыратылады. МагистральдыМагистралды локомотивЛокомотив жүк пойызыпоезы мен жолаушылар пойызынпоезын жүргізетін және стансалық жұмыстарға пайдаланылатын локомотивтергеЛокомотивтерге бөлінеді. Өнеркәсіптік локомотивтерЛокомотивтер зауыт ішілік жүктерді және кен орындары мен шахталарда, т.б. орындарда жүк тасымалдайды. Алғашқы локомотивтерЛокомотивтер (паровоздар) Ұлыбританияда[[өлыбритания]]да 19- ғасырдың басында (1803, 1814), ал Ресейде[[Ресей]]де 1834 ж. жасалды. МагистральдыМагистралды жүк паровоздарының соңғы түрінің қуаты[[қуат]]ы 1800 кВт, жылдамдығыжылд. 80 км/сағ болса, жолаушылар паровоздарының қуаты 1900 кВт, жылдамдығыжылд. 125 км/сағ-қа дейін жетті. 20 ғ-ғасырдыңдың басында паровоздар қуатты әрі [[пайдалы әсер коэффициенті]] жоғары тепловоздармен, электровоздармен алмастырыла бастады. Іштен жанатын қозғалтқыш орнатылған Локомотивті жасау идеясы 19 ғасырдың соңында Ресейде пайда болды. Электрлік берілісті мұндай тепловоз алғаш рет [[КСРО]]-да 1924 ж. жасалды. Қазіргі қос секциялы жүк тепловозының қуаты 2200 кВт, жылдамдығыжылд. 100 км/сағ, ал жолаушылар тепловозының жылдамдығыжылд. 160 км/сағ-қа дейін жетіп, пайдалы әсер коэффициенті 20 21% (29 32%-ғаке дейін жетеді). 1876 ж. Ресейде электр қуатымен жүретін Локомотивтер сыналды. 1895 ж. АҚШ-та алғашқы тұрақты ток электровозы жасалды. Қазақстанда 1933 жылдан бастап электровоздар қолданыла бастады. Электровоздардың қуаты жоғары, жылдамдығыжылд. 110 км/-сағ-қа жетеді. ҚазірГаз локомотивтурбовоздардың паркініңқуаты негізінөте тепловоздарүлкен мен(6300 электровоздаркВт) құрайды.болуына Жылдамдығықарамастан, 200оның км/сағ-қапайдалы жететінәсер авиациалықкоэффициенті газтөмен турбиналары(12 турбопойыздар мен18%). реактивтіӘзірше жәнемұндай турбовинттіЛокомотивтер қозғалтқышыкең бартаралған локомотивтержоқ. сынақтанҚазір өтудеЛокомотив паркінің негізін тепловоздар мен электровоздар құрайды.
 
'''Локомотив дамытудағы негізгі міндет''' — оның қуаты мен жылдамдығын арттыру. Қуаты 8000 квт айнымалы ток электровозы мен қуаты 3000 — 4500 квт болатын тепловоздар жасау жобалары бар. Жылд. 200 км/сағ-қа жететін авиациялық газ [[турбина]]лары [[турбопоезд]]ар мен [[реактив]]ті және [[турбовинт]]ті қозғалтқышы бар Локомотивтер сынақтан өтуде.
 
<ref>Балалар Энциклопедиясы</ref>
Line 7 ⟶ 10:
<references/>
 
 
[[Санат: Л]]
 
{{styub}}
{{wikify}}
[[Санат: Физика]]
[[Санат: Л]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Локомотив» бетінен алынған