Байқоңыр (қала): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
Тег: VisualEditor Mobile edit Mobile web edit
ш Кайруллаев Нуржигит (т) өңдемелерінен Kasymov соңғы нұсқасына қайтарды
Тег: Rollback
67-жол:
 
==Тарихы==
[[File:20140527 baikonur city tour 6004 (14297283526).jpg|right|thumb|270px|Қала көрінісі|link=Special:FilePath/20140527_baikonur_city_tour_6004_(14297283526).jpg]]
 
Қаланың іргесі [[1955 жыл]]ы [[Байқоңыр]] [[ғарыш]] алаңын салуға байланысты қаланған. [[1960 жыл]]ы қаланың тұрғыны 40 мыңға, ал [[1975 жыл]]ы 74 мыңға жетті.
76-жол:
 
==Географиясы==
[[File:20140527 baikonur city tour 6063 (14133763258).jpg|right|thumb|270px|Қала көрінісі|link=Special:FilePath/20140527_baikonur_city_tour_6063_(14133763258).jpg]]
 
Климаты тым континенттік. Қысы суық, жазы ыстық әрі қуаң. Қаңтардың көпжылдық орташа температурасы –11°С, кейбір күндері -35°С-қа төмендейді; шілдеде 26°С, кейбір күндері 45°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 100 мм шамасында. Байқоңырдың жер қыртысы палеоген кезеңінің құмтасты және тақтатасты жыныстарынан түзілген. Оның бетін [[Сырдария]] аңғарының шөгінділері жапқан. Шалғынды-боз және бозғылт құмдақты топырағында баялыш, күйреуік, жусан, сораң шөптесіндер басым.
83-жол:
[[File:Baykonur sity Gagarin prospect Leninsk stella 2005.jpg|right|thumb|270px|Ленинск стелласы. Гагарин даңғылы]]
 
Қалада Мәскеу авиация институтының филиалы "ВосходВосток", электр техникалық колледжі, ірі есептеу орталығы, әскери аурухана, емхана, әуежай "Крайний", электр стансасы, түрлі мәдениет ошақтары, көптеген сауда, тұрмыс қажетін өтейтін кәсіпорындар жұмыс істейді. Қалада Ресей өкілетіне қарасты 8 мектеп және Қазақстанға қарайтын, Қармақшы Аудандық Білім Бөліміне қарасты 5 мектеп жұмыс жасайды. Байқоңыр қаласының орталық алаңына бас конструкторлар С.П. Королев пен М.Г. Янгельдің ескерткіштері, сондай-ақ, тұғырға С.П. Королев құрастырған ғарыш кемесі орнатылған. Қаланың демалыс саябағында зымырандарды сынақтан өткізу кезінде қаза болғандардың (200-ден астам) бауырластар зираты, ғарышты зерттеу тарихы музейі бар. Көптеген көшелердің аттары Байқоңыр ғарыш айлағында үлкен үлесін қосқан адамдардың құрметіне қойылған. Байқоңыр қаласы мен ғарыш алаңына қажетті құрал-жабдық, техника, құрылыс материалдары, т.б. заттар [[Төретам]] темір жол стансасы арқылы жеткізіледі. Қала инфрақұрылымына енетін көптеген кәсіпорындар мен мекемелер Байқоңыр ғарыш алаңымен бірге 1993 жылы [[Ресей Федерациясы]]на 20 жылға жалға берілді.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;</ref>
 
== Дереккөздер ==