Диего Армандо Марадона: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Диего Армандо Марадона''' ({{lang-es|Diego Armando Maradona}}, 30 қазан [[1960 жыл|1960]], [[Буэнос-Айрес]], [[Аргентина]]) — [[Аргентина]] футболының тарихындағы қайталанбас ең зор футболшы болып табылады.

=== КлубтықАлғашқы карьерасыжылдары ===

"Барселонада" екі маусым ғана ойнады да, 1984 жылы жазда "[[Наполи|Наполиге]]" ауысты. Барселоналық клуб сапында оның тәртібі де айтарлықтай болмады, клуб басшылары оны "түнгі клубтарға жиі барады" деп сынға алды. Оның үстіне командаластарымен тіл табысып кету тіпті қиынға соқты.

[[Футболдан 1986 жылғы әлем біріншілігі|1986 жылы Мексикада өткен турнирдегі]] Аргентинаның жеңісі Диего Марадонаның есімімен тікелей байланысты. «Бір ғана актердің театры» аталып кеткен чемпионатта Марадонаның құрамасына тигізген пайдасы ұшан-теңіз. Жеті матчта қарсыластарының қақпасына бес доп енгізді.

Десек те, оған сәттілік те көмектесті. [[Аргентина — Англия футбол матчы (ӘЧ-1986)|Ширек финалдағы Англиямен]] өткен кездесудің 51-минутында қолмен допты қақпаға бағыттап есеп ашты. Егер оның бұл заңсыз әрекетін төреші дер кезінде байқап, Марадонаны алаңнан қуғанда Аргентина чемпион атана алмас па еді, кім біледі... Трибунада ағылшындар мен аргентиналық жанкүйерлерді бір-бірімен төбелестіріп қойған бұл голды төреші қалай байқамай қалғаны түсініксіз. Матчтың бас қазысы – тунистік [[Әли Бен-Насер|Әли Бен Насер]] былай деп мәлімдепті деген де деректер бар: «Кезекті шабуылдың бірінде Марадона өзгелерден оқшауланып доптың соңынан жетіп барды. «Ойыннан тыс қалмады ма екен?» деп қапталдағы көмекшіме қарадым. Жоқ, ол тәртіп бұзылғанын мәлімдейтіндей белгі танытпады. Допқа қайта қарағанымда қақпада тулап жатты. Ә дегенде ағылшын футболшыларының маған неге өршелене шағымданғанын түсіне қоймадым. Голдан соң олай шағымдану футболда жиі болып жатады. Ал, төреші деген ешқашан шешімінен айнымау керек»... Марадонаның «менің қолым емес, Құдайдың қолы» деп сөз тауып кететін голы осы болатын.

Мұнан соң жартылай финалда ол [[Бельгия Ұлттық футбол құрамасы|бельгиялықтардың]] да қақпасына екі доп соғып, командасын финалға алып шықты. Финалда [[Германия Ұлттық футбол құрамасы|ГФР құрамасы]] тізе бүкті. Солайша Аргентина екінші рет әлемдік футболдың тәжін киді.

Арада төрт жыл өткен соң [[Футболдан 1990 жылғы әлем біріншілігі|Италия жеріндежеріндегі чемпионатта]] Марадона оншалық жарқырай қоймады. [[КСРО Ұлттық футбол құрамасы|КСРО құрамасымен]] болған кездесуде қақпаға еніп бара жатқан допты қолымен қайтарып жіберді. Матчтың төрешісі тағы да оның бұл әрекетін назарынан тыс қалдырды. Тек бразилиямен[[Бразилия Ұлттық футбол құрамасы|Бразилиямен]] өткен 1/8 финалдық матчта ол өз сөзін айтты: алаңның ортасынан доп алды да, алдынан шыққан сары жейделі футболшылардың бәрінен аман өтіп, допты [[Клаудио Каниджа|Каниджаға]] берді. Каниджа бразилиялықтардың қақпашысы, өзінің аттасы [[Клаудио Таффарел|Таффарелді]] алдап өтті де, ойын тағдырын шешкен жалғыз голды енгізді. Бұл – Аргентинаның әлемдік додада өздерінің бәсекелес көршісі Бразилиядан басым түскен алғашқы да соңғы матчы еді.

[[Футболдан 1990 жылғы әлем біріншілігі (финал)|Финалда]] тағы да немістерге тап келген Аргентина бұл жолы оларға есе жіберді. Екі бірдей командаласы алаңнан қуылған Марадона матчтан соң ебіл-дебіл болып жыласа да, бәрібір чемпиондыққа немістер лайық еді.

Марадона [[Футболдан 1994 жылғы әлем біріншілігі|1994 жылы АҚШ-та өткен Әлем Чемпионатына]] да қатысты. Тәп-тәуір ойнады, гол да соқты. Бірақ екінші турдағы [[Нигерия Ұлттық футбол құрамасы|Нигериямен]] матчтан соң допинг-тестен өткенде оның нашақор екені әшкереленіп, Әлем Чемпионатына мүлдем қатыспайтын болып жазаға ұшырады. Бұл чемпионатта Аргентина құрамасы 1/8 финалдан аса алмады.

«Аргентинос Хуниорс», «[[Бока Хуниорс]]<nowiki/>», «[[Барселона (футбол клубы)|Барселона]]<nowiki/>», «[[Наполи]]<nowiki/>», «[[Севилья]]<nowiki/>», «Ньюэлд Олд Бойз» секілді клубтарда ойнаған Марадона 1997 жылы 30 қазанда карьерасын аяқтады. Өзінің соңғы матчында («[[Бока Хуниорс]]<nowiki/>» – «[[Ривер Плейт]]<nowiki/>») ауыр жарақат алды да, орнына [[Хуан Роман Рикельме]] алаңға шықты. Ол футболшылық ғұмырында 492 матч өткізіп, 258 доп соққан.

2008 жылы 17 қазан күні Аргентинаның бапкері Альфио Басиле орнын босатқан соң, бұған дейін де құраманы баптағысы келетінін бірнеше рет айтқан Марадоны тағы да өз ұсынысын жария етеді. Ол тіпті Аргентина футбол қауымдастығының президенті Хулио Грондонаға жолығады. Басқа кандидаттардың реті келмей, ақыры 4 қараша күні Марадона құраманың тізгінін ұстайды. Оның басқаруымен құрама тек соңғы сәтте ғана [[Футболдан 2010 жылғы әлем біріншілігі|2010 жылғы әлем чемпионатына]] жолдама алады. Әлем чемпионатында топтағы үш ойында, сосын 1/8 финалдағы [[Мексика Ұлттық футбол құрамасы|Мексикамен]] матчта жеңіске жетіп, құрама 10 гол соғып, екі доп қана жібереді. Бірақ ширек финалда Германиядан 0:4 есебімен ойсырай жеңіледі. Аргентина әлем чемпионаттарында мұндай ірі есеппен 1974 жылдан бері жеңілмеп еді.