Керік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
27-жол:
Жираф денесінің ұзындығы 2 м-ден асады,шоқтығына дейінгі биіктігі 3 м-дей ,жерден басының төбесіне дейін 5-6 м-дей. Салмағы 500 – 1000 кг-дай. Басы онша үлкен емес , мойны өте ұзын, бірақ омыртқасының саны - жетеу. Бір не екі жұп түкті мүйіздері болады. Тұлғасы қысқа , әрі мығым, әрі сидам, алдыңғы аяқтары артқы аяқтарынан ұзын әрі мықты, жақсы жүгіреді. Керіктің [[жүрек|жүрегі]] сүтқоректілердің ішінде ең үлкен болып саналады. Ол минутына 60 л қанды өткізіп, 12 келі тартады. Керіктің жүрегінің қысымы адамдыкінен 3 есе жоғары, яғни, 120*3.
 
Жалпы түсі ашық сары қара қошқыл дақтары болады. 10-12 –ден12–ден топтанып, күндіз жайылады.
 
Негізінен акацияның бұтақтарымен, жапырақтарымен қоректенеді. Шілде –тамызда күйекке түседі. Буаздық мерзімі 14-15 ай. Жалқы төл туады. Керіктер тұрған позиясында төлдегендіктен бұзауы 2 метр биіктіктен құлап туады. Жаңа туған төлдің бойы 1,8 мерт, ал салмағы 50 кг болады. Оны 6 айдай емізеді.
 
Еті тағам, терісі түрлі бұйым жасауға пайдаланады.
 
Қазіргі кезде Жирафтар, ,негізінен , ұлттық саябақтарда кездеседі.<ref name="source1">Қазақ энциклопедиясы</ref>
 
Денесі қысқа, мойны ұзын, (''бірақ мойын омыртқасы басқа жануарлардай 7''), биіктігі 5,5 м, салмағы 1000 кг. [[Қан]] қысымы басқа жануарлардан жоғары 220/160 мм с.б. Қан қысымының өзгерісін басынын жылдам қозғалысымен, үлкен мойын көк тамырының клапандары реттейді. Аяқтары ұзын, (алдыңғылары артқыларынан), мықты, (К. жылдам жүгіре алады), шоқтығы құйымшағынан биік. Еркектері мен ұрғашыларының түкті терімен қапталған 1 немесе 2 мүйзшелері бар. Түсі әртүрлі, жалпы ақ сары көріністе әртүрлі қара дактар орналасқан. [[Африка]]ның далалық (саванналары) және орманды аймақтарында таралған. 10-12 бастан топ құрып тіршілік етеді. Ағаш жапырақтарымен қоректенеді. Ұрпағын 14-15,5 ай көтереді. Шілде мен тамызда ұйірге түсуі басталады.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Биология]] / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: [[2007]] - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>
 
[[Сурет:Giraffen.jpg|thumb|right|250pxupright|Керіктер]]
[[Сурет:Giraffa camelopardalis angolensis.jpg|thumb|right|250pxupright|Керік]]
Жираф (Gіraffіdae), '''керік''' — жұп тұяқты [[күйіс]] қайтаратын жануардың бір тұқымдасы. Төменгі [[миоцен дәуірі]]нен бері тіршілік етеді. Бұлар [[Орталық Африка|Орталық]], [[Шығыс Африка]]ның оңтүстік аймағындағы бұталы, сирек орманды, жазық далалы жерлерін мекендейді. Жирафтың 2 туысы (Жираф және [[окапи]]), ал олардың бір-бірден түрі бар: 1) [[кәдімгі Жираф]] (Gіraffa camelopardalіs) — денесінің ұзындығы 2 м-ден асады, шоқтығына дейінгі биіктігі 3 м-дей, жерден басының төбесіне дейін 5 — 6 м-дей. Салмағы 500 — 1000 кг-дай болады. Басы онша үлкен емес, мойны өте ұзын, бірақ мойын [[омыртқа]]сының саны — жетеу. Бір не екі жұп түкті мүйіздері болады. Тұлғасы қысқа, әрі мығым, аяқтары сидам, алдыңғы аяқтары артқы аяғынан ұзын, әрі мықты, жақсы жүгіреді. Жалпы түсі ашық сары, қара қошқыл дақтары болады. 10 — 12-ден (кейде 50 — 60-тан) топтанып жүріп, күндіз жайылады. Негізінен, [[акация]]ның бұтақтарымен, жапырақтарымен қоректенеді. Шілде — тамызда күйекке түседі (буаздық мерзімі — 14 — 15 ай), жалқы төл туады, оны 6 айдай емізеді. Еті тағам, терісі түрлі бұйым жасауға пайдаланылады. Қазіргі кезде Жирафтар, негізінен, ұлттық саябақтарда кездеседі; қолда көбейе береді; 2) окапи (Okapіa johnstonі) — биіктігі 2 м-дей, Салмағы 250 кг-дай. Мойны онша ұзын емес, құлағы үлкен. Аталығының мүйізінің сыртқы терісі жыл сайын өзгеріп тұрады. Түрі біркелкі қызғылт қоңыр, тек аяқтарында көлденең сары түсті жолақтары болады. Негізінен, ылғалды тропиктік орманды жерлерді мекендейді. Жеке жүреді. Жирафтың жаулары жыртқыш аңдар, әсіресе, [[арыстан]]. Жирафтың қазба сүйектері Қазақстанда [[гиппарион фаунасы]] құрамынан табылған.
<ref>"Қазақ Энциклопедиясы"</ref>
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Керік» бетінен алынған