Неміс тілінің тарихы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

[[Лүтер, Мартин|Мартин Лүтер]] [[Таурат және Інжіл|Библияны]] аударғанда ([[Жаңа келісім]] [[1522]] жылы, [[Көне келісім]] [[1534]] жылы шықты), ол өзінің аудармасын сол кездің өзінде дамып-кемелденген, сол замандағы немістердің арасында кең тараған тілге аударды. Ол тіл шығыс-жоғарғы және шығыс-орталық неміс диалектілеріне негізделіп, орта жоғарғы неміс тілінің грамматикалық ерекшеліктерін сақтап қалған тіл болатын (мысалы, орталық және жоғарғы АлманияныңГерманияның диалектілері сол кездің өзінде [[ілік септік|ілік септігін]] және [[претерит]] шағын жоғалта бастаған болатын). Лүтердің аудармасы енді ғана шыққанда, оған қосымша ретінде соның әр аймақтың диалектінде белгісіз сөздердің қысқа сөздікшесі берілетін. [[Рим католиктері]] алғашында Лүтердің аудармасын қабылдаудан бас тартып, өздерінің католик стандарт тілін (''gemeines Deutsch'') жасауға тырысты. Бірақ оның «протестант неміс тілінен» айырмашылығы өте шамалы болып шықты. Жалпыға бірдей ортақ неміс тілі [[18-ші ғасыр]]дың орта шенінде қалыптасып болып, [[ерте жаңа жоғарғы неміс тілі]] кезеңі аяқталды.

'''Көне саксон тілі''', '''көне төменгі неміс тілі''' атымен де белгілі — [[батыс герман тілдері]]нің бірі. Оның құжаттары [[9-шы ғасыр]]дан [[12-ші ғасырға]] дейінгі аралыққа жатады, ал содан кейін ол дами отырып [[орта төменгі неміс тілі]]не айналды. Ол тілде АлманияныңГерманияның солтүстік-шығыс жағалауы мен [[Дания]]да өмір сүрген [[саксон халықтары]] сөйлеген. Ол көне [[ағылшын-фриз тілі]]не ([[көне фриз тілі|көне фриз]], [[көне ағылшын тілі|көне ағылшын тілдеріне]]) мейлінше жақын. [[Ингвеондық назал спирант заңы]] жарым-жартылай оған да әсер етті.

Шамамен [[1800]] жылға дейін стандарт [[неміс тілі]] тек қана жазба тілі болған деуге болады. Ол кезде солтүстік [[АлманияГермания]]ның диалектілері стандарт тілден өте өзгеше қалаларының тұрғындары стандарт тілді [[шет тілі]]н үйренгендей етіп үйреніп, мәтінді дәл жазылғандай етіп оқуға тырысатын. Сол кездегі айтылым ережелері де солтүстік тұрғындарының акцентін ереже етіп қабылдап алды. Бірақ стандарт неміс тілінің айтылымының жер-жерде өзіндік ерекшеліктері де болды.

Ақпарат құралдары мен жазба шығармалардың барлығы дерлік стандарт неміс тілінде жазылады (ол немісше ''Hochdeutsch'' деп аталады) және ол тілді немістілді аймақтардың бәрінде түсінеді. Тек ата-анасымен жергілікті диалектіде ғана сөйлесіп үйреніп, әлі мектепке бармаған балалар ғана оны түсінбеуі мүмкін.

[[1880]] жылы [[Дуден анықтамалығы|Дуден анықтамалығында]]нда алғаш рет грамматикалық және орфографиялық ережелер бекітілді. [[1901]] жылы бұл неміс тілінің стандарт анықтамалығы болып жарияланды. Неміс тілінің орфографиясы 1998 жылға дейін өзгеріссіз қала берді. [[1996]] жылы [[АлманияГермания]], [[Аустрия]], [[Лихтенштейн]] және [[Швейцария]]ның ресми өкілдері неміс тілінің орфографиясын реформалау туралы шешім қабылдады. Сегіз жылдық өтпелі кезең жарияланды, оның кезінде реформаланған емле мектептерде үйретіліп, ақпарат құралдарында дәстүрлі және реформаланған емле қатар қолданылатын болып шешілді.