Кварц: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Automated import of articles
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''''Кварц''''', ''шынытас'' – табиғатта ең көп таралған тау жынысын түзуші минерал. К.Оксидтер әркласына түрліжатады, жыныстардахимиялық ксеноморфтыформуласы агрегаттар,''SіO2''. ұсақКварцтың түйірлі12 масса,[[полиморфтық]] жеке,түрі қосарланғананықталған. кристалдар,Оның друзаларішінде түрінденегізгілері кездеседі– =K. К-тың(''тригональдік қатт.[[сингония]]да, 7төмен температуралы''), менш=K. салм.(''гексагональдік 2сингонияда,6 г/см3жоғары температуралы''), балқу''2 темп-расы 1710°С.[[тридимит]]'' (''гексагональдік''), ''b – [[Санат:Ккристобалит]]''(кубтық). Кварц
әр түрлі жыныстарда [[ксеноморфты]] агрегаттар, ұсақ түйірлі масса, жеке, қосарланған кристалдар, [[друза]]лар түрінде кездеседі. Табиғатта салмағы 40 т-дай кварц кристалдары табылған. Кварцтың ''қаттылығы'' 7, ''меншікті салмағы'' 2,6 г/см3, ''балқу температурасы'' 1710С, шыныша жылтыр, ультракүлгін сәулені жақсы өткізеді, [[пьезоэлектрлік]] қасиеті бар. Түсіне байланысты кварц әр түрлі аталады: оның таза, мөлдір, ашық түсті ақаусыз кристалы ''асыл тас'' қатарына жатады. Олар: ''тау хрусталі (мөлдір), [[аметист]] (күлгін көк),[[ раухтопаз]] (көкшіл, мөлдір), [[морион ]](қара), [[аквамарин]] (сарғылт, күрең, қызыл), [[цитрин]] (алтындай сары), [[празем]] (мөлдір жасыл)'', т.б. Кварц дала шпаттары, [[слюда]]лар сияқты минералдармен бірге магматекті қышқыл жыныстардың, [[гидротермальдік]] желілердің, [[пегматит]]тердің,[[метаморфтық]] жыныстардың басты жыныс құраушы минералы ретінде кең тараған. Кварцтың әсем түстілері зергерлік бұйымдар жасауға, түссіз, мөлдір таза кристалдары оптикалық аспаптар, ал кейбіреулері ([[агат]]) дәлдігі жоғары механизмдердің бөлшектерін (''призма, ось, тірек'', т.б.) жасау үшін, [[пьезооптикалық]] ақаусыз ірі кристалдар ''радиотехникада'' пайдаланылады. Кварцтан ''қышқылға, отқа және химиялық әсерлерге'' шыдамды берік ''ыдыс, кварц лампасы, абразиялық материалдар'' даярланады.'' Шыны, керамика өндірісінде, металлургияда'' кварцты [[флюс]] ретінде пайдаланады. <ref name="source1">Қазақ энциклопедиясы</ref>
 
==Пайдаланылған әдебиет:==
 
<references/>[[Қазақ энциклопедиясы]], 4-том
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:К]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Кварц» бетінен алынған