Көкпекті ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Көкпекті ауданы''' - [[Шығыс Қазақстан облысы]]ның орталық бөлігіндегі әкімш.әкімшілік бөлік. Алғаш рет 1932 ж.жылы құрылды. 1997 ж.жылы аудан құрамына Самар ауданы енді. Тұрғыны 41,0 мың адам (2004). Жер аум.аумағы 14,6 мың км2. Аудан жеріндегі 66 елді мекен 16 ауылдық округке біріктірілген. Ауданның жер бедері күрделі. Солт.Солтүстік бөлігін түгелдей Қалба жотасының шығыс жағы, оңт.оңтүстік бөлігін Зайсан қазаншұңқырының солт. бөлігі алып жатыр. Қалба жотасының екі беткейі де [[Ертіс]] өз-ніңөзенінің салаларымен тілімденген. Ауданның ең биік жері – [[Қаражал тауы]] (1606 м). Зайсан қазаншұңқыры жалпы жазық болып келсе де оның әр жерінде шоқылар кездеседі. Олардың ең ірілері: [[Ұзынбұлақ]] (818 м), [[Ақшоқы]] (907 м), [[Қарақия]] (823 м), [[Толағай]] (721 м). Кен байлықтарынан ауданның жер қойнауында түсті металдардың, құрылыс материалдарының (әктас, қиыршықтас) мол қоры бар. Таз шоқысы түгелдей дерлік әктастан тұрады. Ауданның климаты тым континенттік: қысы суық, жазы ыстық, қуаң (Зайсан қазаншұңқырында). Қаңтарда ауаның орташа темп-расы –20,9°С, шілдеде 20,4°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлш.мөлшері 200 мм-ден (қазаншұңқырда) 350 – 400 мм-ге дейін барады (Қалба жотасында). Қалба мен оның оңт.оңтүстік-батыс сілемінен Зайсан көлі мен Ертіс өз-неөзеніне Қарабұғаз, Қурайлы, Көкпекті (салалары Шегелек, Талды, Қосағаш, Кіндікті), Үлкен Бөкен (салалары: Тасмөңке, Тентек, Кішібөкен), Құлажон, т.б. өзендер құяды. Солт.Солтүстік-батыстағы Ақсу, Қурайлы өзендері Зайсан көліне жетпей, оның жағасындағы құмға сіңіп кетеді. Ауданның оңт.оңтүстік және оңт.оңтүстік-шығыс жағын [[Зайсан көлі]] мен [[Ертіс өз-ндегіөзені|Ертіс өзеніндегі]] Бұқтырма бөгені алып жатыр. Аудан жерінің топырағы, негізінен, бозғылт қоңыр. Қалба тауында және өзен аңғарларында қара топырақ тараған. Далалы өңірде [[бетеге]], [[көде]], [[сарыбас жоңышқа]], ұсақ шоқылы жерлерде [[қараағаш]], [[тобылғы]] өседі. Тау ішіндегі ылғалды жерлерде шалғын, Қалба жотасында қылқан және жалпақ жапырақты орман, оның сілемдерінің бойында шоқ [[қайың]], [[терек]], [[мойыл]], [[долана]], [[қарақат]], әр түрлі шөптер өседі. Жануарлар дүниесінен [[қасқыр]], [[түлкі]], [[аю]], [[күзен]], [[қоян]], [[тиін]], [[бұғы]], [[елік]], құстардың сан алуан түрі ([[қаз]], [[үйрек]], [[аққу]], [[шағала]], [[қызғыш]], [[бүркіт]], [[қаршыға]], [[лашын]], [[ителгі]], [[кезқұйрық]], [[тұрымтай]], т.б.) тараған. Көлдер мен өзендерде әр түрлі балықтар мекендейді. Аудан аумағындағы ірі елді мекендер: [[Көкпекті]], [[Самарское]], [[Үлкен Бөкен]], [[Көкжайық]], [[Бастауыш]], [[Тассай]]. Ауыл экономикасының негізін а. ш. құрайды. Ауданда 235,8 мың га-дан астам а. ш. жері бар, 73,7 мың га егістік жер, 36,5 мың га шабындық, 125,6 мың га жайылым. Аудан жері арқылы солт.солтүстік-батыстан оңт.оңтүстік-шығысқа қарай респ. маңызы бар Павлодар – Семей – Георгиевка – Көкпекті – Зайсан – Майқапшағай ([[Қытай|Қытаймен]] шекараға дейін) және облыстық маңызы бар Өскемен – Жарма автомоб.автомобильдік жолдары өтеді.