Халхалар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Халхалар''', халхастар, халха моңғолдар — халық, [[Моңғолия]]ның орталық, оңтүстік және шығыс аймақтарында шоғырланған. [[Ресей Федерациясы]]нда (3,5 мың) да тұрады. Жалпы саны 1,6 млн. шамасында (''[[2005]]''). Антропол. жағынан үлкен моңғол пішіндес нәсілдің құрлықтық түріне жатады. Шығыс моңғол тобындағы халха тілінде сөйлейді. 13 ғ-дан 20 ғ-дың ортасына дейін ұйғыр графикасы негізіндегі көне моңғол жазуын пайдаланды, [[1945]] жылдан кириллицаға негізделген. Діні — [[буддизм]] ([[ламаизм]]). [[Этноним]]ін зерттеушілер моңғолдың “халх”, яғни “қалқан” сөзінен шыққан деп есептейді. Моңғолдық [[хроника]]лар (17 — 18 ғ-лардағы) 12 халха руларын атап көрсетеді. 16 ғ-да Гэрэсэндзэ билігін мойындаған олардың 7 руы Халхалар-дың ата-бабасы болып табылады. Халхалар құрамына моңғол (бөржігін, хотогойт, дариганга, хорчин, чахар, узумчин, т.б.) және моңғолдық емес (таңғұт, сартұлы, т.б.) тайпалар кірген. Моңғолдарға рухани және заттай мәдениеті өте ұқсас әрі жақын (қ. Моңғолдар). Халық арасында қолөнер дамыған. Халхалар ұсталары, зергерлері және басқа да шеберлері ұлттық нақышпен бедерленген тұрмысқа, шаруашылыққа қажетті сан алуан бұйымдар жасайды. Бай фольклоры сақталған.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том</ref>

 

 

{{wikify}}

 

[[Санат:Моңғолия этникалық топтары]]