Уақыт белдеуі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Белдеулік Уақыт''' — бүкіл Жер бетін [[меридиан]] бойынша 24 сағаттық белдеуге бөлуге негізделген уақытты есептеу жүйесі; сағаттық белдеу ішіндегі ортаншы меридианның жергілікті зайырлық уақыты. Белдеулер [[Гринвич меридианы]]нан бастап шығысқа қарай әрбір 15⁰ бойлық бойынша саналады. Ал [[Гринвич]] арқылы өтетін нөлдік меридианды нөлінші белдеудің орта меридианы деп есептеуге келісілген. Әр меридиандағы орынның өзінің жергілікті уақыты бар. Мысалы, [[Алматы]], [[Тараз]], [[Шымкент]] қалалары әр меридианда орналасқан, олардың жергілікті уақыттарында бірер минуттық айырма бар. Бірақ олардың бәрінде де бірдей белдеулік уақыт (5-белдеулік) қолданылады. Ыңғайлы болу үшін сағаттық белдеулердің шекаралары дәл меридианның бойымен емес, мемлекеттік не әкімшілік шекараларымен, өзен, суайрық бойымен, т.б. жерлермен жүргізіледі. Белдеулік уақыт тұңғыш рет [[АҚШ-та]] 1883 ж., ал [[КСРО-да]] (оның ішінде Қазақстанда) 1919 ж. 1 шілдеде енгізілген. Қазақстан аумағын 2 сағаттық белдеу (45-ші және 56-шішы) алып жатыр. Табиғи жарықты тиімді пайдалану және электр энергиясын үнемдеу мақсатымен 1930 ж. 16 маусымда [[КСРО]] Халкомдары кеңесінің қаулысы бойынша [[Кеңес Одағы]]ның барлық жеріндегі сағат тілі 1 сағ ілгері қойылған (қ. Декреттік уақыт). Осыған сәйкес 5-сағаттық белдеудегі [[Астана]], [[Алматы]] сияқты қалалардың бәрі көршілес 6-сағаттық белдеудің уақытын пайдаланады.<ref name="source1">«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том</ref>