Шаған (Жайық алабы): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''Шаған''' — Ресейдің Орынбор, Қазақстанның Батыс Қазақстан облыстары аумағындағы өзен. ... |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[File:Ural river basin.png|thumb| alt=A.| ''[[Жайық алабы]]''.]]
'''Шаған''' — [[Ресей]]дің [[Орынбор]], [[Қазақстан]]ның [[Батыс Қазақстан]] облыстары аумағындағы өзен. [[Жайық]] алабында. [[Ресей]] аумағында Жалпы Сырт қыратындағы бұлақтардан басталып, [[Орал]] қаласы тұсында (Қазақстанда) Жайыққа құяды. Ұзындығы 264 км, су жиналатын алабы 7530 км2. Кішігірім 23 саласы бар. Аңғары сағасынан 40 — 42 км қашықтықта ғана айқын байқалады, ені 2 — 3 км, жағалық еңістігі 3 — 5, қалған бөліктерінде байқалмайды. Жайылымы [[Крутая өзені]] құйғанға дейін бір жағадан екіншісіне ауысып отырады, ені 300 м-ге дейін, одан төменде жайылымы [[Жайық]]тың аңғарын қамтыған. Ені 8 км-дей, бірнеше ескі арналар мен өзектер тілімдеген. Арнасы айқын қалыптасқан, жағалары негізінен жарқабақты. Көктемде тасып, жазғы-күзгі кезеңде сабасына түседі, қыста мұз қатады. Көктемгі су тасу кезінде су деңгейі 10 — 13 м-ге дейін көтеріледі. Негізінен жауын-шашын, аздап жер асты суымен толығады. Суының минералдылығы көктемгі су тасу кезеңінде 50 — 150 мг/л-ден жазда 300 — 700 мг/л-ге, қыста 500 — 1500 мг/л-ге дейін өзгереді. Көп жылдық орташа су ағымы [[Новенькое ауылы]] тұсында 9,94 м3 /с. Суында ақмарқа, көксерке, табан, сазан, бекіре, шоқыр балықтары мекендейді. Өзен бойында орналасқан елді мекендерді, [[Орал]] қаласын ауыз сумен қамтамасыз етеді, егістік, шабындық суаруға пайдаланылады. <ref>[[Қазақ Энциклопедиясы ]], 9 том 18 бөлім</ref>
==Сілтемелер==
*[[Жайық]]
*[[Сырдария]]
*[[Ертіс]]
== Пайдаланған Әдебиет ==
|