Корея Республикасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Musabay (т) өңдемелерінен Мұхамеджан Амангелді соңғы нұсқасына қайтарды Тег: Rollback |
Корея атаулары History of Korea-476.PNG Корея Республикасының премьер-министрлердің тізімі Чон Се Гюн Корея Республикасы Парламенті Мұн Хи Сан |
||
14-жол:
|Картада = Republic of Korea (orthographic projection).svg
|Үкімет түрі = [[Президенттік республика]]
|Құрылды =[[1392 жыл]] [[Чосон]]
|Тәуелсіздік күні = [[15 тамыз]] [[1945 жыл]]ы
|Тәуелсіздігін алды = [[Жапон империясы]]нан
20-жол:
|Астанасы = [[Сурет:Logo of Seoul, South Korea.svg|20px]] [[Сеул]]
|Ірі қалалары = Сеул, [[Пусан]], [[Инчхон]], [[Кваңджу (тіке қарасты қала)|Кваңджу]], [[Тэгу]], [[Тэджон]], [[Ульсан]]
|Басшы қызметі = [[Корея Республикасының президенті|Президенті]]<br />[[Корея Республикасының премьер-
|Басшылары = [[Мұн Же Ен]] <br />[[
|Жер аумағы = 100 363
|Жер аумағы бойынша орны = 107-ші
70-жол:
{{Корей тіліндегі мәтін}}
'''Корея Республикасы''' ({{lang-ko3|대한민국|大韓民國}} ''Тэханмингук''), бұрын '''Корей Республикасы''' деп аталған<ref>https://documents-dds-ny.un.org/doc/RESOLUTION/GEN/NR0/065/17/IMG/NR006517.pdf Корей Республикасындағы агрессияға қарсы наразылық</ref>, ресми бекітілген қысқартылған атауы '''Корея''' ({{lang-ko3|한국|韓國}} ''Хангук'' немесе {{lang-ko3|대한|大韓}} ''Тэхан'', таңғы балғындық елі)<ref>http://www.moi.go.kr/frt/sub/a06/b08/nationalIcon_8/screen.do Еліміздің атауы</ref> — [[Корей түбегі]]нде орналасқан [[Шығыс Азия]]дағы мемлекет. Астанасы — [[Сеул]]. [[Бұқаралық ақпарат құралдары|БАҚ]] өкілдері жиі қолданатын, мемлекеттің бейресми атауы — '''Оңтүстік Корея'''.
Корей мемлекеттілігі біздің дәуірімізге дейінгі 3-4 ғасырлардан басталады. е. Екінші дүниежүзілік соғыстың нәтижелері бойынша [[Корея - Жапония отары|Корея бұрын Жапония империясының]] қол астында болған кезде [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|КСРО]]-ның қарамағына өткен [[Кореядағы Кеңес әскери үкіметі|солтүстік]] бөлікке, ал [[Кореядағы АҚШ әскери үкіметі|оңтүстік]] бөлігі [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]]-тың қарамағына бөлінді. Корея Республикасы [[1948 жыл]]ы 15 тамызда Америка аймағында құрылды, содан кейін 9 қыркүйекте Кеңес Халықтық Демократиялық Республикасы деп жарияланды. Кейінгі [[Корей соғысы]] (1950-1953) елдің бөлінуін нығайтты.
== Этимология ==
{{See also|Корея атаулары}}
[[File:History of Korea-476.PNG|thumb|upright|left|[[Үш Корея мемлекеті|Корея деген атау Кореяның]] үш патшалығының бірі - [[Когурё]] деген атпен белгілі Гогурьеодан шыққан.]]
[[Корей тілі]]нде Корея Республикасы ''Тэхан мингук'' ([[Корей жазуы|대한민국]]{{audio|KO-Daehan Minguk-pronounce.ogg|тыңдау}}, [[ханча|大韓民國]]) деп аталады. Дегенмен толық атаудың ''Хангук'' ({{lang-ko2|한국}}, [[ханча|韓國]]) немесе ''Тэхан'' ({{lang-ko2|대한}}, [[ханча|大韓]]) деген қысқартылған атаулары жиірек қолданылады. Кей уақытта ''Намхан'' ({{lang-ko2|남한}}), яғни «Оңтүстік Хан» деген атау да қолданылады, бұл атау «Солтүстік Хан», яғни [[Корей Халық Демократиялық Республикасы|Солтүстік Корея]] елінің атауы болып табылатын ''Пукхан'' ({{lang-ko2|북한}}, [[ханча|北韓]]) деген сөзге қарама-қарсы бағытта қолданады. «Хан» сөзі Корей түбегін мекен еткен ежелгі Самхан тайпалық одағының атауына қатысты, ал «[[Корея]]» сөзі б.з [[918 жыл|918]]—[[1392 жыл]]дары Корей түбегінде өмір сүрген Корё мемлекетінің атауынан шыққан. Корё сөзінің өзі Корей түбегінің солтүстік аймағын, сондай-ақ қазіргі [[Қытай Халық Республикасы|Қытай]]дың солтүстік-шығыс бөлігі мен [[Ресей]]дің [[Жапон теңізі]] бойындағы жерлерінде орналасқан ежелгі [[Когурё]] мемлекетінің атауынан шыққан.
Goryeo 1392 жылы Чосон мен ауыстырылғаннан кейін, Чосон бүкіл территория үшін ресми атауға ие болды, дегенмен ол жалпы қабылданған жоқ. Жаңа ресми атау ежелгі [[Кочосон]] елінде (ескі Чосон) пайда болды. 1897 жылы Чосон әулеті елдің ресми атауын [[Чосон]] Даехан Джегукқа ([[Корей империясы]]) өзгертті.<ref>{{cite web |last1=이기환 |script-title=ko:[이기환의 흔적의 역사]국호논쟁의 전말…대한민국이냐 고려공화국이냐 |url=http://news.khan.co.kr/kh_news/khan_art_view.html?artid=201708300913001&code=960100&www |website=경향신문 |publisher=The Kyunghyang Shinmun |accessdate=2 July 2018 |language=ko |date=30 August 2017}}</ref><ref>{{cite web |last1=이덕일 |script-title=ko:[이덕일 사랑] 대~한민국 |url=http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2008/08/14/2008081401512.html |website=조선닷컴 |publisher=Chosun Ilbo |accessdate=2 July 2018 |language=ko}}</ref> Дэехан (Ұлы Хан) есімі [[Самхан]]нан (Үш Хан) шыққан, [[Корей түбегі]]ндегі ежелгі конфедерацияларды емес, Кореяның үш патшалығын білдіреді. Алайда, Чосон есімін корейлер өз еліне сілтеме жасау үшін әлі де кеңінен қолдана бастады, дегенмен бұл ресми атау болмады. [[Корея - Жапония отары|Жапондықтардың билігі]] бойынша Хан және Джозеон деген екі есім бірге болды. [[Кореяның тәуелсіздік қозғалысы|Тәуелсіздік үшін күрескен бірнеше топ болды]], олардың ішіндегі ең маңыздысы - ''[[Корея Республикасының Уақытша Үкіметі|Корея Республикасының Уақытша Үкіметі]]'' (대한 민임시 임시 정부 / 大韓民國 臨時 政府).
== Тарихы ==
| |||