[[Қазақстан]]да [[өзен]] мен [[көл]]дердің жағалауында, сондай-ақ, [[саз]], [[құм топырақты дала]]да және [[суармалы жерлер]]де өсетін [[имек итошаған]] (B. cernua), [[үштармақты итошаған]] (B. trіpartіta), [[сәулелі итошаған]] (B. radіata), түкті итошаған (B.pilocapilosa) деген түрлері бар. Бұлардың биіктігі 10 – 60 см. Тік сабағының жоғасыр бөлігі бұтақталып кетеді. [[Қауырсын]] тәрізді сүйірленген [[жапырақ]]тары қарама-қарсы орналасады. Көп гүлді себет [[гүлшоғыр]]ының сыртын екі қатар орам жапырақшалары қоршап тұрады. Оның сыртқысы – жасыл, ал ішкі қабаты – жарғақ тәрізді, қара-жасыл жолақты сары түсті болады. [[Гүл]]дері [[қос жынысты]], шеткі тілімденген гүлдері – жыныссыз келеді. [[Шілде]] – [[тамыз]] айларында гүлдеп, жемістенеді. [[Тұқымша]]жемісінің бүйірі қысыңқы, төрт қырлы, төбесінде 2 – 4 қылтанағы бар. Итошаған – [[дәрілік өсімдік]], [[халық медицинасында]] кеңінен қолданылады. Ол [[тәбет]] ашып, ас қорытуды жақсартады, [[тері ауруы]] кезінде [[зат алмасуды]] қалыпқа келтіреді. [[Қан]] кетуді тоқтатып, [[жүйке жүйесі]]н тыныштандырады. Үштармақты итошағанның жапырағы мен гүлін қайнатып, балалар [[шірінше]] ([[золотуха]]) ауруымен ауырғанда ішкізеді. Сондай-ақ жібекті, жүнді сары, ашық жасыл және қоңыр түске бояу үшін қолданылады.
== Табиғатта таралуы. ==
Итошаған республикамыздың, сондай-ақ еліміздің барлық аймақтарында кездеседі. Ол ылғалды, сазды – батпақты жерлерде, өзен – көл жағалауларында, ескі мал қораларының маңында өседі.
