Алтай аймағы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
79-жол:
 
==Тарихы==
Алтай аймағы ертеде [[найман]], [[керей]], [[қаңлы]], [[үйсін]], тағы басқа түркі тектес тайпалардың мекені болған. 8 — 98—9 ғасырда [[Енисей қырғыздары]], 12 — 1312—13 ғасырда [[наймандар]], 14 ғасырда [[Әмір Темір]], 16 — 1816—18 ғасырда [[моңғол]]дар ([[ойрат]]тар), 18 ғасырдың II жартысында [[керей]]лер билік құрды. [[1758]]- жылдан бергі Қытайдың [[Манжұр империясы]]ның бұл өлкені өз қоластына қаратпақ болған ниеті [[1864]]- жылы Қытай мен Ресей арасындағы шекара келісімінен соң жүзеге асты. [[1904]]- жылы [[Моңғолия]] арқылы [[ПекинБейжің]]ге тікелей қарайтын болды. [[1911]]- жылы Цинхай революциясынан кейін Қытай отаршыларының қолына көшті. [[1919]]- жылы Алтай аймағы [[Шыңжаң Ұйғыр аутономиялықавтономиялық ауданы|ШыңжанШыңжаң өлкесіне]] қосылды. [[1912]] —[[1928]] жылдары Яң Зыңшин, [[1928]] [[1933]] жылдары Жин Шурын, [[1933]] [[1944]] жылдары Шэн Ши Сай басқарған өлкелік Қытай үкіметінің езгісінде болды. [[1940]]- жылы Алтай аймағында қазақ шаруаларының Қытай үстемдігіне қарсы ұлт-азаттық көтерілісі болды. Бұл көтерілістің нәтижесінде Алтай аймағы [[Шығыс Түркістан Республикасы]]ның ([[1944]]-[[1949]]) құрамына кірді ([[1945]] қыркүйек), [[1949]]- жылы [[Шығыс Түркістан Республикасы]] құлағаннан кейін ШыңжанШыңжаң өлкелік үкіметіне қарады. 1954 жылы Қытай Халық Республикасындағы қазақтар тығыз орналасқан Іле, Алтай, Тарбағатай аймақтарының негізінде [[Іле Қазақ аутономиялықавтономиялық облысы]] құрылды. Халқы негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Алтай аймағында [[Ақыт Үлімжіұлы|Ақыт қажы Үлімжіұлы]], [[Оспан батыр|Оспан батыр Сіләмұлы]], [[Шәріпхан Жеңісханұлы]], [[Дәлелхан Сүгірбайұлы]] сынды қазақ халқының көрнекті өкілдері туып өскен.<ref>Алэтай дицюй гай куан (Алтай аймағының жалпы жағдайы), Үрімжі, 1989.</ref><ref>Современный Синьциян и его место в казахстанско-китайских отношениях, Алматы, 1997.</ref><ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, 1-том</ref>
<ref>
{{cite web