|
=== Табыс бойынша ===
* Бұл жағдайда ЖІӨ экономикалық ресурстардың меншік иелерінің табыстарының қосындысы ретінде, яғни факторлар табыстарының қосындысы түрінде анықталады.Халық, [[корпорация]]лар табыстары, жинақтаулар пайыздары, мемлекеттің іскерлік табыстары, импортқа және өндіріске салығы түріндегі табысытарының қосындысы;
=== Түпкі пайдалану әдісі ===
Бұл әдіс бойынша шұжықтың бүкіл өмір циклі емес, соңғы шығын ғана есептеледі. Алдыңғы мысалды еске түсірейік те, бағасы 50 теңге тұратын 10 қаптама шұжықтың орнына дүкеннен 5 теңгеге бір ғана шұжық сатып алдыңыз дейік. Екі қаптаманы шұжық цехының қожайыны сатып алса, логистика компаниясының қожайыны мен фермер тура осы бағаға бір-бір қаптамадан алды. Тағы 3 қаптамасын дүкен көрші мемлекетке әрқайсысын 5 теңгеден сатты. Дүкеннің қоймасында қосымша екі қаптама шұжық қалды, олардың да бағасы 5 теңгеден.
ЖІӨ шығын әдісі былайша есептеледі:
5 теңге – шұжықты алуға кеткен шығын +
10 теңге – шұжық цехының қожайыны алған 2 қаптаманың шығыны +
10 теңге – фермер мен логистика компаниясы қожайының шығыны +
15 теңге – шетелге сатылған 3 қаптаманың бағасы +
10 теңге – дүкеннің қоймасында қалған 2 қаптаманың құны.
= Қорыта айтсақ, елдің ЖІӨ-сі түпкі пайдалану әдісімен есептегенде де жылына 50 теңге болады.
Осымен шұжықтың өмір циклы аяқталады. Ал елдің ЖІӨ-сі былайша есептеледі:
10 теңге фермердің қосқан құны +
10 теңге өңдеу цехы қожайынының қосқан құны +
10 теңге шұжық цехының қосқан құны +
10 теңге логистика компаниясының қосқан құны +
10 теңге дүкеннің қосқан құны
= 50 теңге.
== Мемлекеттік тізім ==
| 