Кете (ру): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
2-жол:
 
==Тарихы==
Кете руы туралы алғашқы деректер 12 ғасырдан бері белгілі. [[Қидандар]]ға бағынып, 1120 ж. [[Елюй- Даши]] басшылығымен, [[Қарахандар]] әулеті мемлекетіне қарсы жорыққа қатысқан 18 тайпаның бірі кити делінген. М.Н. Галкин түрікмендердің гоклан тайпасында кета, Н.Н. Аристов башқұрттарда кете руы кездесетінін айтады. Қазақ ғалымы Ә.Нұрмағамбетұлы: “Қырғыз халқының батырлар жырында ұшырасатын “кете” сөзінің мағынасы – қымбат та асыл мата атауын білдіреді, тунгус-маньчжур тілдерінде “кэтэ” – көп ұғымында айтылады”, дейді. М.Тевкелевтің “Қазақ халқының тарихынан материалдар” атты еңбегінде: “Қашқардан оңт.-батысқа қарай [[Алай]] тауының шығыс жақ бөлігін қазіргі уақытта қырғыздың қаракесек және төйт рулары мекендейді. Олар ерте кезден бірге тұрады және өздерінің әңгімелеріне қарағанда – бірге туған туыстар”, – делінген. Кете руы [[Ақкете]] және [[Қаракете]] тармақтарына бөлінеді. Ақкетеден [[Әжібай Болпышұлы|Әжібай би]], [[Арал батыр]], Қармыс батыр, [[Болпыш би]], Ебескі, Алтай батырлар, [[Шернияз Жарылғасұлы|Шернияз ақын]] тараған. Ал Қаракетеден [[Ешнияз Сал Жөнелдікұлы|Ешнияз Сал]], Құдайназар батыр, Текей батыр, Кете Жүсіп, Тұрмағамбет Ізтілеуұлы, Омар, Сүйіндік пен Сүйкімбай, Алдашбай, Қуанышбай ақындар, Тоқтаболат, Алтай, Бестібай, Бекмырза, Тұңғышбай, Тайшық, Есетбай билер, Қарақисық батырлар шыққан.
 
Қазақ ғалымы Ә.Нұрмағамбетұлы: “Қырғыз халқының батырлар жырында ұшырасатын “кете” сөзінің мағынасы – қымбат та асыл мата атауын білдіреді, тунгус-маньчжур тілдерінде “кэтэ” – көп ұғымында айтылады”, дейді. М.Тевкелевтің “Қазақ халқының тарихынан материалдар” атты еңбегінде: “Қашқардан оңт.-батысқа қарай [[Алай]] тауының шығыс жақ бөлігін қазіргі уақытта қырғыздың қаракесек және төйт рулары мекендейді. Олар ерте кезден бірге тұрады және өздерінің әңгімелеріне қарағанда – бірге туған туыстар”, – делінген.
Кете руы Қазан төңкерісіне дейін Қазалы, Перовскі, Ақтөбе, Үлбішін уезі, Темір уезі, Гурьев уезі, Бөкей ордасын қоныстанған.
 
Кете руы [[Ақкете]] және [[Қаракете]] тармақтарына бөлінеді. Ақкетеден [[Әжібай Болпышұлы|Әжібай би]], [[Арал батыр]], Қармыс батыр, [[Болпыш би]], Ебескі, Алтай батырлар, [[Шернияз Жарылғасұлы|Шернияз ақын]] тараған. Ал Қаракетеден [[Ешнияз Сал Жөнелдікұлы|Ешнияз Сал]], Құдайназар батыр, Текей батыр, Кете Жүсіп, Тұрмағамбет Ізтілеуұлы, Омар, Сүйіндік пен Сүйкімбай, Алдашбай, Қуанышбай ақындар, Тоқтаболат, Алтай, Бестібай, Бекмырза, Тұңғышбай, Тайшық, Есетбай билер, Қарақисық батырлар шыққан.
 
Кете руы Қазан төңкерісіне дейін [[Қазалы]], Перовскі[[Перовск]], [[Ақтөбе]], [[Үлбішін уезі]], [[Темір уезі]], [[Гурьев уезі]], [[Бөкей ордасынордасы]]н қоныстанған.
 
Ұраны – Майлыбай, таңбасы – П, Х.<ref>Қазақ энциклопедиясының редакциясы, Қазақстан ұлттық энциклопедиясы</ref><ref>Толыбеков С., Қазақ шежіресі, А., 1992; Дайрабаев Т., Кете-Шөмекей шежіресі, А., 1995</ref><ref> Арғынбаев Х., Мұқанов М., Востров В., Қазақ шежіресі хақында, А., 2000; Мұратбаев Ж., Алаштың жұлдызы, А., 2002. </ref>
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Кете_(ру)» бетінен алынған