Сөйлем мүшелері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ Тег: тесттік өңдеме |
||
21-жол:
Бастауыш атау септігінде зат есім мен есімдіктен болады: Бәйге бригадаға берілді. Сіз өз басыңызды ғана ойламаңыз. (Ғ. Мұст)
Атау септігінде тұрып заттанған басқа сөз топтары да (сын есім, зат есім, етістіктің есімше, тұйық етістік түрлері т.б.) бастауыш қызметін атқарады.
… Бастауыштың құрылысына қарай бөлінуі: дара бастауыш. Балалар '''Жуан мәтін'''(кімдер?) саяхаттан көңілді оралды. Күрделі бастауыш. Ел көру, жер тану '''Жуан мәтін'''(не?) – ер жігітке лайық қасиет.
Баяндауыш - сөйлемде жіктеліп келіп бастауыштың қимылын іс-әрекетін, кім екенін білдіріп, онымен жақ жағынан, кейде жекеше, көпше (1-2 жақта) түрде қиыса байланысын қолданылатын тұрлаулы мүше.
Баяндауыш не істеді? қайтті? неғылды? деген сұрақтарға жауап береді.
Кейде сөйлемде бастауыш тасаланып жасырын да тұрады, ал оның қай сөз екенін баяндауыштан анықтауға болады.
… Баяндауыштың құрылысына қарай бөлінуі: дара баяндауыш. Бұл сөзге бәрі жамырай күлді.'''Жуан мәтін''' Күрделі баяндауыш. Бұл сөзге бәрі жамырай '''күліп жіберді.'''
Толықтауыш - сөйлемде атау мен іліктен басқа септіктердің бірінде тұрып, бір мүшені заттық мағына жағынан толықтырып тұратын тұрлаусыз мүше.
Толықтауыштың сұрақтары: кімді? нені? кімге? неге? кімде? неде? кімнен? неден? кіммен? немен? кім (не) туралы жөнінде? кім (не) жайында?
| |||