Пётр Ильич Чайковский: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Jarnamaqaz (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ Тег: Mobile edit Mobile web edit |
||
1-жол:
{{Музыкант
|Есімі = Пётр Ильич Чайковский
|Атауы =
|Сурет = Porträt des Komponisten Pjotr I. Tschaikowski (1840-1893).jpg
|Сурет ені = 270px
|Сурет тақырыбы =
|Фон = non_performing_personnel
|Туған кездегі есімі =
|Толық аты =
|Туған күні = 7.04.1840
|Туған жері = [[Воткин зауыты]], [[Сарапуль уезі]], [[Ресей империясы]]
|Қайтыс болған күні = 6.11.1893
|Қайтыс болған жері = [[Санкт-Петербург]]
|Белсенділік жылдары = [[1866]] б.з.д
|Мемлекет =
{{flag|Ресей империясы|1858}}
|Мамандықтары = [[композитор]], [[дирижёр]], [[музыка педагогы]]
|Дауыс түрі =
|Аспаптары = [[фортепиано]]
|Жанрлары = [[симфония]], [[опера]], [[балет]], [[классикалық музыка]]
|Лақап аттары =
|Ұжымдары =
|Қызметтес болған =
|Лейблдері =
|Марапаттары =
|Сайты =
}}
'''Петр Ильич Чайковский ''' ([[7 мамыр]] [[1840]] /25 сәуір/, [[Воткинск]], [[Вятская губерниясы]], [[Ресей империясы]] — [[6 қараша]] [[1893]] ж./25 қазан/, [[Санкт-Петербург]]) — [[Ресей]] [[композитор]]ы, [[дирижер]], [[педагог]], дүниежүзілік [[классикалық музыка]]ның аса ірі өкілі.
Line 15 ⟶ 41:
* 1892 ж. Француз ин-тының құрамындағы Әсемдік өнер академиясының корр. мүшесі, 1893 ж. Кембридж ун-тінің құрметті докт. болып сайланды.
* 1880 — 93 ж. аралығында “Сиқырлы сұлу” (1887), “Қарғаның мәткесі” (1890), “Иоланта” (1891) опералары мен “Ұйқыдағы ару” (1889), “Шаттауық” (1892) балеттерін, 5-симфониясын (“Патетикалық”, 1893), “Манфред” бағдарламалық симфониясын (1885), У.Шекспирдің “Гамлет” трагедиясының сюжетіне жазған увертюра-фантазиясын (1888), фортепьяно мен оркестрге арналған 3-концертін, т.б. муз. шығармаларын өмірге әкелді.
* 1893 ж. қазан айында Санкт-Петербург қаласында автордың басқаруымен тұңғыш рет 6-симфониясы орындалды. Чайковский 10 опера, 3 балет, 2 драм. спектакльге музыка, 6 симфония, 20-ға жуық оркестрге арналған шығарма, 4 концерт, 3 кантата, 3 квартет, трио және секстет, 100-ден астам фортепьяноға арналған пьеса, көптеген романстар, әндер, т.б. жазған. Чайковский шығарм-ның ең басты жанры симф. шығармалар. Л. ван Бетховеннен кейін дүниежүз. симф. өнерінің дамып жетілуіне Чайковский шығарм-ның мән-маңызы зор болды. Симф. музыканың асқан шебері атанған композитордың бұл саладағы еңбектерінің шыңы — 6-симфониясы (“Патетикалық”). Адамға деген сүйіспеншілік сезімге, сондай-ақ өмір қайшылықтарына қарсы наразылыққа толы бұл туынды сол кездегі алдыңғы қатарлы демокр. орыс өнерінің озық үлгілеріне жатады. Чайковский өз операларында небір тамаша ұмытылмас образдар галереясын жасады. “Евгений Онегин” операсында композитор қарапайым адамдар өмірінен “құпия, бірақ күшті драма” жазу идеясын іске асырды. Чайковский шығарм. балет өнерінің өркендеп, дамуы жолында жаңа кезең болды. Оның муз. туындылары барлық елдерде кеңінен тарап, халықтың рухани игілігіне айналды.
== Есте сақтау ==
Мәскеу және Киев қалаларындағы консерваториялар, Пермь қаласындағы опера және балет театры, Мәскеудегі концерт залы, көптеген муз. оқу орындары (колледждер мен мектептер; мыс., 1940 жылдан [[Алматы Музыка Колледжі|Алматы қаласындағы музыка колледжі]] мен көше) композитор есімімен аталды.
| |||