Тәуекел хан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Төрелер» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен)
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
55-жол:
| Марапаттары =
}}
'''Тәуекел хан'''<ref>Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2</ref> — [[1582]]-[[1598]] жылдары билік құрған [[Қазақ хандығы]]ның билеушісі. [[Шығай хан]]дыңның ұлы [[1582]]-[[1594]] жылдар аралығында ол өзге сұлтандармен хан тағына таласып, біраз уақытын соған жұмсады. Ақыры хандыққа қол жеткізді. Өзбек ханына қарсы күресте әскери одақтас ету үшін ол [[Мәскеу]]мен қарым-қатынасын жолға қойды. Сөйтіп, [[1598]] жылы [[Орта Азия]]ға жаңа [[жорық]] жасады. Сырдария бойындағы қалаларды қайтарып алар жолда ұрыстар жүргізілген кезде [[Тәуекел]] ауыр жараланып, [[Ташкент]]те қайтыс болды.
 
XVI ғасырдың 90-жылдарынан XVII ғасырдың басына дейінгі [[Қазақ хандығы]]ның тарихы [[Шығай]]дың [[Абдаллах]]қа өтіп кетуі, [[Тәуекел]]дің одан қалуы, қазақ сұлтандары қатысқан 1588 жылғы [[Ташкент]] көтерілісі, [[1594]]-[[1595]] жылдардағы [[Тәуекел]] [[Түркістан]]ды, [[Ташкент]]ті, [[Ферғана]]ны, [[Самарқанд]]ты басып алған кездегі соғыс оқиғалары сияқты деректермен белгілі. Бұл аймақтардың [[Қазақ хандығы]] құрамына қосылуының тарихи маңызы зор болды, бір тарихи кезеңнің екіншісімен алмасуын көрсетті. Бұл оқиғалар тек [[Самарқанд|Қазақ хандығына]] ғана емес, [[шайбанилік мемлекет]]терге де елеулі ықпал жасады, өйткені [[Орта Азия]]дағы әулеттер ауысуының солармен тікелей байланысы болды. [[1582]] жылы [[Шығай хан]] өлгеннен кейін Тәуекел хан болды. [[Абдаллах]]қа вассалдық тәуелділік оның кезінде де сақталып қалды. Бірақ [[1582]] жылдың бас кезінде-ақ «Әндіжан мен Ферғанаға жорықтан қайтып келе жатқанда [[Тәуекел]] өзіне ханның теріс ниетінен күдіктеніп, оны тастап, өзінің [[Дешті Қыпшақ|Дешті Қыпшағына]] кетіп қалды» делінген дерек те бар.Тәуекелді осындай қадам жасауға итермелеген себептер деректемелерде түсіндірілгенімен бірсыпыра пікір айтуға болады.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Тәуекел_хан» бетінен алынған