Сүт: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Мал сүті – құнды тағамдық зат, одан әртүрлі сүт тағамдары, [[май]], [[балмұздақ]], т.б. жасалады. Адамның күнделікті тағамдық рационында сиыр сүті көп пайдаланылады. Сиыр сүтінің құрамында [[су]] (87,5%), сүт [[қант]]ы (4,7%), [[май]] (3,9%), [[ақуыз]]дар (3,3%), [[минерал|минералды заттар]] (0,7%), [[витаминдер]] мен [[фермент]]тер бар. Мал сүтінің құрамындағы ақуыздар: альбумин – жас организмнің өсуі; [[глобулин]] – иммунитеттің қалыптасуы үшін қажет. Сүт майы глицеридті қоспалардан тұрады. Салқындатылған сүтте май түйіршіктерінің диам. 0,1–20 мкм болатын суспензия, ал жаңа сауылған сүт пен ысытылған сүтте эмульсия түрінде болады. Осы түйіршіктер сүт біраз тұрғаннан кейін оның бетіне кілегей болып жиналады. Сүт [[лактоза]]сы ([[дисахарид]]) – таза күйінде ақ түсті, кристал тәрізді ұнтақ. Оны айран, қымыз ашыту үшін және медицинада, [[бактериология]]да қоректік орта дайындау үшін қолданады. Сүттің минералдық құрамы: макроэлементтер ([[кальций]], [[фосфор]], [[натрий]], [[калий]], [[күкірт]], [[хлор]], [[магний]], т.б.) мен микроэлементтерден ([[цинк]], [[мыс]], [[темір]], [[күміс]], т.б.) тұрады. Сондай-ақ ферменттер, [[гормондар]], иммунды денелер, газдар да кездеседі. Сүт құрамындағы вегетативті микробты (оның ішінде патогендік түрін) жою үшін пастерлеу әдісін қолданады.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том</ref>

 

== Тағы қараңыз ==

* [[Айран]]

* [[Қатық]]

* [[Сарысу (сүт өнімі)]]

* [[Сүт көже]]

 

==Дереккөздер:==

<references/>

 

[[Санат:Сүт]]

[[Санат:Биологиялық сұйықтар]]