Күріш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Оңтүстік Қазақстан облысы → Түркістан облысы (3) using AWB
Өңдеу түйіні жоқ
21-жол:
 
== Таралуы ==
[[Дүние жүзі]]ндежүзінде Күріштіңкүріштің 20-дан астам түрі негізінен Оңтүстік-Шығыс [[Азия]], [[Африка]], [[Америка]], [[Австралия]]ның [[тропик]]тік және [[субтропик]]тік аймақтарында өсіріледі.
 
== Тарихы ==
Күріш қолдан б.з.б. 2000 – 3000 жылдары егіле бастаған. Ал Орта Азияда ертеде Күріш өсірілгендігі жөнінде алғашқы жазба деректер [[Страбон]], [[Геродот]] еңбектерінде бар.
 
Б.з.б. 1 ғасырда қалыптасқан [[Қытай]]дан басталатын атақты «[[«Жібек жолы»]]» [[Қазақстан]]дағы [[Сырдария]]ның жағасындағы ірі мәдениет және сауда орталығы – [[Отырар қаласы]]на қаласына келіп тірелетін. Ол кезде Отырар қаласы маңындағы халық егіншілікпен, мал шаруашылығымен айналысқаны белгілі.
 
Бұл деректер Күріштің Сыр бойына өте ертеде келгеніне дәлел бола алады. Қазақстанда аса маңызды азық-түліктік дақыл – екпе Күріш (satіva) – Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, [[Алматы]] облыстарындағы Сырдария, [[Іле]] және [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] өзендерінің аңғарында егіледі.
135-жол:
Күріш пен ауыспалы күріш егісі дақылдарының жаңа, өнімділігі жоғары сорттарын өсіру жөніндегі селекциялық процесті жеделдету үшін институттың кадрлық құрамын нығайту, міндетті түрде жылыжай кешенін салу, жыл бойы үздіксіз зерттеу жүргізуге мүмкіндік беретін заманауи фитотрон кешендерін құру қажет. Шет елдердің тәжірибесі көрсеткендей, тіпті, Оңтүстік Корея, Индия, Филипин аралдары сияқты табиғи-климаттық жағдайы күріш селекциясына барынша қолайлы жерлерде де селекциялық жылыжайлардың немесе фитотрондардың болуы селекциялық процестің маңызды бөлігі болып табылады.<ref name="test">Оңтүстік Қазақстан облысының энциклопедиясы, 4-том</ref>
{{wikify}}
 
==Қолданылуы==
Күріш – негізгі азықтық дақылдардың бірі. Күріш дәнінен спирт, крахмал алынады, сыра дайындалады, [[күріш сабаны|сабанынан]] қағаз жасалады. Кебегі – мал азығы, одан жоғары сапалы май алуға болады.
146-жол:
{{дереккөздер}}
 
{{Дәнді дақылдар}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Астық тұқымдасы]]
[[Санат:Ауыл шаруашылығы]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Күріш» бетінен алынған