Бейсбол: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Wrigley Field Apr 2005.jpg|thumb|]]
{{clear}}
'''Бейсбол''' ({{lang-en|baseball}}) — таяқшамен (битамен) [[доп]]ты соғып ойнайтын [[спорт]]тық ойын түрі. Ойын тегіс, төртбұрышты (175х125 м) көгалды алаңда өткізіледі. Әр [[команда]] құрамында 9 (солтүстік-америкалық бейсбол) немесе 11 (уэльстік бейсбол) ойыншы болады. Ойын мақсаты — допты [[төртбұрыш]] алаңның ортасында орналасқан “[[қойма]]ға” түсіру. Доп шеңберінің ұзындығы 23,5 см, салмағы 145 г, таяқшасының ұзындығы 106,7 см. Бейсболдың отаны — [[Англия]]. Халықаралық федерациясы (ІBF) 1921 жылы құрылған. Оған 71 мемлекет мүше (1991). Бейсболдан дүниежүзілік чемпионат 1938 жылдан өткізіліп келеді, 1992 жылдан ОлимпиядаОлимпиада ойындарына енгізілді.<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]]</ref>
== Тарихы ==
Көне бат ойындарының және бейсболдың эволюциясы қиындықтардан байқалады. 1344 жылы француз қолжазбасы бейнеленген, онда дін қызметкерлері бейсбол ойнайтын белгілі бір ойын - «ла сюле» деп бейнеленген. Басқа «ескі», «la balle au baton» және «la balle empoisonnée» сияқты ескі француз ойындары бейсболмен ұқсастығы бар. Қазіргі заманғы бейсбол - Ұлыбритания мен Ирландияда танымал ескі ағылшын лапта Солтүстік Американың дамуы деп саналады.
 
XIX ғасырдың басындағы американдықамерикалық газеттерде «Baseball» (ағылшын {{lang-en|Base Ball}}), «Base Ball» немесе «Main Ball» (ағылшын бас-баллы, Base Ball), «Base» (ағылшын негізі) «Goalball» (ағылшын Goalball), «қалалық доп» (ағылшын қалалық бал). 1829 жылы Баланың меншікті кітабы АҚШ-та жарияланды, ол бейсболға ұқсайтын ойынның алғашқы белгілі басылымы болып саналады.
Ұзақ уақыт бойы американдық Cooperstown қаласынан келген Эбнер Даблдей бейсбол ережелерінің авторы болып саналды. Алайда, Куперстаун-даКуперстаунда осындай атаумен адамның тұру фактісі де шағымданады. 1845 жылы Нью-Йоркер Александр Картрайт бейсбол ойындарының ережелерін әзірледі, олар көп ұзамай қаланың барлық бейсбол клубтарымен қабылданды. 1946 жылдың 19 маусымында Картрайт ережесінің бірінші матчы өтті.1869 жылы Цинциннати қаласында жергілікті Ред Стокингс командасы матчтарға қатысу үшін ойыншылардың ақшасын төлеуді бастайтын алғашқы команда болды. Екі жылдан кейін АҚШ-тағы және әлемдегі алғашқы кәсіби бейсбол лигасы құрылды. 20-шы ғасырдың басында АҚШ-тың шығыс жағалауындағы көптеген қалалар өз кәсіби бейсбол топтарына ие болды.
Бейсбол бойынша әлем чемпионаты ерлер арасында 1938 жылдан бастап және 2004 жылдан бастап әйелдер арасында өткізілді. 1986 жылдың қыркүйегінде ХОК Жазғы Олимпиада бағдарламасында бейсбол пен софтболды қамтыды.2005 жылғы 8 шілдеде ХОК-ның Сингапурдегі 117-ші сессиясында бейсбол және софтбол Олимпиадалық спорт түрлерінен алынып тасталды, себебі ол ХОК-қа мүше елдердің көбінде танымал болмады және ХОК мен АҚШ Бейсбол лигасы арасындағы келіспеушіліктер салдарынан Олимпиада ойындарында өз жарыстарын өткізеді. Нәтижесінде, Бейжің Олимпиадасында бейсбол соңғы рет ұсынылды, бірақ 2020 жылы бейсбол тағы да Олимпиада ойындарына қатысады.
Line 12 ⟶ 13:
== Ереже ==
Әр ойында шабуылға және қорғанысқа кезек ойнайтын екі команда бар.
Ойынның мақсаты - қарсылас командадан гөрі көп ұпай жинау (жүгіру). Шабуылда ойнайтын команданың ойыншысы өз кезегінде өз кезегінде 90 фут (27,4 метр) бұрышымен орналасқан квадраттыңшаршының бұрыштарында өз кезегінде (квадратшаршы алаңдары 30 × 30 см өлшенеді) алаңдарда есептеледі.
БейсболБейсболды әдетте доппен ойнайды. Жоғарғы жағынан доп ақ теріге жабылған және қызыл тігістермен қапталған. Доптың салмағы 5-тен унциядан кем емес және 5,25 унциядан аспайды (141,7-ден 148,8 г-қа дейін), айналдыра 9-дан 9,25 дюйм (22,8-ден 23,5 см-ге дейін). Ойын барысында бір уақытта 9 адамнан тұратын қорғаныс командасы бар. Ойынның «шаршы» бұрыштары сағат тіліне қарсы: «үй», «1-ші база», «2-ші база» және «3-ші база» деп аталады.
Әр ойында шабуылға және қорғанысқа кезек ойнайтын екі команда бар.
Ойынның басында командалардың бірі (үй командасы) қорғаныс ойнайды. Қорғаныста ойнайтын 9 ойыншы алаңға шығып, басқа команданың ұпай жинауына жол бермеуге тырысады. Хоккей командасы шабуылда бірінші болып ойнайды және ұпай жинауға тырысады. Ұпайлар осылай жинақталады: үйден басталатын шабуылдаушы топтың әр ойыншысы келесі базаға (яғни квадраттың бұрышына) қарсы сағат тіліне қарсы жүгіру құқығын табуға тырысады және әр базаға жүгіріп жалғастырып, соңында үйге оралуға тырысады. бұл тармақ.
Шабуылдаушы команданың ойыншысы басталмас бұрын, қорғаушы команданың ойыншысы «құмыра» (ағылшынша Pitch-feed) деп аталатын ойыншы ойын алаңының ортасында - құмыраның төбесінде көтеріледі. Қорғаныс командасының қалған 8 ойыншысы да өз алаңында.
Шабуылда ойнайтын команданың ойыншысы, шайқағыш немесе баттер (ағылшын шайтышы) деп аталатын, үйдің жанында, әдетте ағаштан немесе алюминийден жасалған дөңгелек көлденең қимылмен жүреді. Қақпақшаны допты үйге қарай тастауды күтеді. Құмыра допты үйге қарай лақтырып тастайды, ал шайқас шарға допты соғуға тырысады. Егер кикер далада доп соғуды шешсе, ол банды шығарып, 1-ші базаға қарай жүгіре бастайды. 1-ші базаға жетудің басқа жолдары бар.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бейсбол» бетінен алынған