Контрацепция: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ Тег: 2017 қайнарын өңдеу |
Өңдеу түйіні жоқ Тег: 2017 қайнарын өңдеу |
||
3-жол:
'''Контрацепция''' (жаңа латынның ''contraceptio'' — шектеу сөзінен шыққан, сондай-ақ '''тууды бақылау''' не '''фертилдікті бақылау''' деп те аталады) — [[Жүктілік|жүктілікті]] болдырмау әдісі не сол үшін қолданылатын құрылғы.<ref>{{cite web|title=Definition of Birth control|url=http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=53351|work=MedicineNet|accessdate=August 9, 2012|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120806234913/http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=53351|archivedate=August 6, 2012|df=mdy-all}}</ref> Тууды бақылау мәселесі ежелгі дәуірден белгілі, алайда оның тиімді әрі қауіпсіз әдістері тек [[XX ғасыр|20-ғасырда]] пайда болған.<ref name=Hopkins2010>{{cite book|last1=Hanson|first1=S.J.|last2=Burke|first2=Anne E.|year=2010|chapter=Fertility control: contraception, sterilization, and abortion|chapterurl=https://books.google.com/books?id=4Sg5sXyiBvkC&pg=PR232|editor1-last=Hurt|editor1-first=K. Joseph|editor2-last=Guile|editor2-first=Matthew W.|editor3-last=Bienstock|editor3-first=Jessica L.|editor4-last=Fox|editor4-first=Harold E.|editor5-last=Wallach|editor5-first=Edward E.|title=The Johns Hopkins manual of gynecology and obstetrics|edition=4th|location=Philadelphia|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|pages=382–395|isbn=978-1-60547-433-5}}</ref> Контрацепция әдістерін қолдану, жоспарлау және қолжетімді ету – отбасын жоспарлау боп саналады.<ref name=OED2012>{{cite book|url=http://www.oed.com/view/Entry/19395|title=Oxford English Dictionary|date= 2012|publisher=Oxford University Press}}</ref><ref name="WHO-health-topic">{{cite web|url=https://www.who.int/topics/family_planning/en/|title=Family planning|author=World Health Organization (WHO)|publisher=World Health Organization (WHO)|work=Health topics|accessdate=March 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160318195523/http://www.who.int/topics/family_planning/en/|archivedate=March 18, 2016|df=mdy-all}}</ref> Кей мәдениеттер контрацепцияны ақылақтық, діни не саяси тұрғыдан жағымсыз деп санап, оны шектеуге не тежеуге тырысады.<ref name=Hopkins2010 />
<!-- Әдістер -->
[[Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы]] мен АҚШ Ауруды бақылау және болдырмау орталықтары арнайы сырқаты бар әйелдеде тууды бақылау әдістерінің қауіпсіздігі жайлы нұсқаулық дайындаған.<ref>{{Cite book|title=Medical eligibility criteria for contraceptive use.|others=World Health Organization. Reproductive Health and Research,, World Health Organization|year=2015|isbn=978-92-4-154915-8|edition=Fifth|location=Geneva, Switzerland|oclc=932048744}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Curtis|first=Kathryn M.|date=2016|title=U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, 2016|url=https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/65/rr/rr6503a1.htm|journal=MMWR. Recommendations and Reports|language=en-us|volume=65|issue=3|pages=1–103|doi=10.15585/mmwr.rr6503a1|pmid=27467196|issn=1057-5987|doi-access=free}}</ref> Контрацепцияның ең тиімді әдістеріне [[стерилизация (көбею)|стерилизация]] (ерлерде [[вазэктомия]], әйелдерде [[түтікті лигация]]), [[жатыріші құрылғылар]] (ЖІҚ) мен [[имплант контрацепция]].<ref name=WHO_FP2011 />
==Контрацепция түрлері==
| |||