Денисов ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎top: clean up, replaced: Тобыл (өзен) → Тобыл using AWB
Өңдеу түйіні жоқ
28-жол:
|сайты = http://denisovka.kostanay.gov.kz
}}
'''Денисов ауданы ''' — [[Қостанай облысы]]ның батыс бөлігіндегі әкімшілік бөлініс. Жер аумағы — 6,8 мың км². Аудан орталығы — [[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]] ауылы.
'''Денисов ауданы ''' — [[Қостанай облысы]]ның батыс бөлігіндегі әкімшілік бөлініс. Жер аумағы — 6,8 мың км². Тұрғыны — 19,9 мың адам, орташа тығыздығы 1 км²-ге шамамен 2,8 адамнан келеді (2015). Аудандағы 36 елді мекен 14 ауылдық әкімшілік округке бөлінген. Аудан орталығы — Денисов ауылы. Аудан жері жазық, шығысқа қарай еңіс келетін [[Орал сырты үстірті]] мен [[Торғай Үстірті]]нің солтүстік тұсын алып жатыр. Кен байлықтарынан құрылыстық [[тас]], [[әктас]] кездеседі. Климаты шұғыл континенттік. Қысы суық ызғарлы, жазы ыстық, құрғақ. Қаңтардағы ауаның орташа температурасы — -17…-18°С, шілдеде — 19…21°С. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашын]]ның жылдық орташа мөлшері — 250–300 мм. Басты өзендері: [[Тобыл]], [[Әйет]] және оның салалары — [[Аршаглы-Аят|Қарағайлыәйет]] және [[Қамыстыәйет]]. Тобыл өзенінде [[Жоғарғы Тобыл бөгені]], Қамыстыәйет өзенінде Қамысты бөгені салынған. Ірі көлдері: Жақсы Алакөл, Светлое, Шыбындысор және Айқоныс. Денисов ауданының жері, негізінен, қара және қызыл қоңыр топырақты, сортаң топырақтар да кездеседі. Өсімдігі [[жусан]] аралас [[қау]] мен [[селеу]], бетеге аралас далалық шөптерден тұрады. Жануарлар дүниесінен [[қасқыр]], [[түлкі]], [[Сарышұнақтар|сарышұнақ]], [[Қосаяқтар|қосаяқ]]; құстардан [[қаз]], [[үйрек]], [[Аққулар|аққу]], [[тырна]], [[қызғыш]], [[Бозторғайлар|бозторғай]], т.б. мекендейді. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жер аумағы — 452,5 мың га, оның ішінде 329,7 мың га егістік, 116 мың га жайылым бар. Денисов ауданы арқылы батыстан шығысқа қарай Ақмола – Қарталы темір жолы, оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай Қостанай – Жітіқара темір жолы, сондай-ақ республикалық маңызы бар Қостанай – Рудный – Тобыл – Жітіқара автомобиль магистралі өтеді. Аудан ішіндегі елді мекендер автомобиль жолдары арқылы байланысқан.
 
== Жер бедері ==
Аудан жері жазық, шығысқа қарай еңіс келетін [[Орал сырты үстірті]] мен [[Торғай Үстірті]]нің солтүстік тұсын алып жатыр. Кен байлықтарынан құрылыстық тас, әктас кездеседі.
== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
'''Денисов ауданы ''' — [[Қостанай облысы]]ның батыс бөлігіндегі әкімшілік бөлініс. Жер аумағы — 6,8 мың км². Тұрғыны — 19,9 мың адам, орташа тығыздығы 1 км²-ге шамамен 2,8 адамнан келеді (2015). Аудандағы 36 елді мекен 14 ауылдық әкімшілік округке бөлінген. Аудан орталығы — Денисов ауылы. Аудан жері жазық, шығысқа қарай еңіс келетін [[Орал сырты үстірті]] мен [[Торғай Үстірті]]нің солтүстік тұсын алып жатыр. Кен байлықтарынан құрылыстық [[тас]], [[әктас]] кездеседі. Климаты шұғыл континенттік. Қысы суық ызғарлы, жазы ыстық, құрғақ. Қаңтардағы ауаның орташа температурасы — -17…-18°С, шілдеде — 19…21°С. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашын]]ныңшашынның жылдық орташа мөлшері — 250–300 мм. Басты өзендері: [[Тобыл]], [[Әйет (өзен)|Әйет]] және оның салалары — [[Аршаглы-Аят|Қарағайлыәйет]] және [[Қамыстыәйет]]. Тобыл өзенінде [[Жоғарғы Тобыл бөгені]], Қамыстыәйет өзенінде Қамысты бөгені салынған. Ірі көлдері: Жақсы Алакөл, Светлое, Шыбындысор және Айқоныс. Денисов ауданыныңАуданының жері, негізінен, қара және қызыл қоңыр топырақты, сортаң топырақтар да кездеседі. Өсімдігі [[жусан]] аралас [[қау]] мен [[селеу]], бетеге аралас далалық шөптерден тұрады. Жануарлар дүниесінен [[қасқыр]], [[түлкі]], [[Сарышұнақтар|сарышұнақ]], [[Қосаяқтар|қосаяқ]]; құстардан [[қаз]], [[үйрек]], [[Аққулар|аққу]], [[тырна]], [[қызғыш]], [[Бозторғайлар|бозторғай]], т.б. мекендейді. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жер аумағы — 452,5 мың га, оның ішінде 329,7 мың га егістік, 116 мың га жайылым бар. Денисов ауданы арқылы батыстан шығысқа қарай Ақмола – Қарталы темір жолы, оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай Қостанай – Жітіқара темір жолы, сондай-ақ республикалық маңызы бар Қостанай – Рудный – Тобыл – Жітіқара автомобиль магистралі өтеді. Аудан ішіндегі елді мекендер автомобиль жолдары арқылы байланысқан.
 
== Халқы ==
Тұрғындар саны – 18 376 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] – 27,20%, [[орыстар]] – 39,43%, [[украиндар]] – 16,29%, [[немістер]] – 7,43%, [[беларустар]] – 2,86%, [[татарлар]] – 1,59%, [[башқұрттар]] – 0,91%, [[әзірбайжандар]] – 0,83%, басқа ұлт өкілдері –3,45%.
 
== Әкімшілік бөлінісі ==
36 елді мекен 12 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Архангель ауылдық округі (Денисов ауданы)|Архангель]]
* [[Аршалы ауылдық округі (Денисов ауданы)|Аршалы]]
* [[Әйет ауылдық округі (Денисов ауданы)|Әйет]]
* [[Глебов ауылдық округі]]
* [[Денисов ауылдық округі]]
* [[Красноармейский ауылдық округі (Қостанай облысы)|Красноармейский]]
* [[Қырым ауылдық округі]]
* [[Перелески ауылдық округі]]
* [[Покров ауылдық округі (Қостанай облысы)|Покров]]
* [[Приречен ауылдық округі (Қостанай облысы)|Приречен]]
* [[Свердлов ауылдық округі (Денисов ауданы)|Свердлов]]
* [[Тельман ауылдық округі (Қостанай облысы)|Тельман]]
== Шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жер аумағы — 452,5 мың га, оның ішінде 329,7 мың га егістік, 116 мың га жайылым бар. Денисов ауданы арқылы батыстан шығысқа қарай Ақмола – Қарталы темір жолы, оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай Қостанай – Жітіқара темір жолы, сондай-ақ республикалық маңызы бар Қостанай – Рудный – Тобыл – Жітіқара автомобиль магистралі өтеді. Аудан ішіндегі елді мекендер автомобиль жолдары арқылы байланысқан.
 
== Дереккөздер ==
Line 34 ⟶ 61:
{{Қостанай облысы}}
{{Денисов ауданы елді мекендері}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Денисов ауданы]]