11:03, 2020 ж. қарашаның 16 кезіндегі нұсқа өңдеу Makash Ali (талқылау \| үлесі) 104 edits →‎Кіріспе бөлімін өңдеді ← Ескірек өңдеме		11:03, 2020 ж. қарашаның 16 кезіндегі соңғы нұсқа өңдеу жоққа шығару Makash Ali (талқылау \| үлесі) 104 edits →‎Қолданылуы
7-жол: ==Қолданылуы== Бұл арнайы рәміздік белгінің түркі тілдеріндегі «байрақ» -«мунджук» («мунчук», «бунчук») атауларында оның қолданылу ерекшелігі - байлануы, аттың мойынына тағылу әдісі көрініс тапқан. [[Типология]]лық тұрғыдан алғанда байрақ құдайлық, патшалық және әскербасылық билік атрибуты, дәреже және лауазым белгісі, әскери рәміз және тұрмыстық жағдайда қолданылатын арнайы айыру белгі сияқты бірнеше түрлерге бөлінеді<ref>Валиханов Ч. Ч. Вооружение киргиз в древние времена и их военные доспехи // Собрание сочинений. В 5-ти томах. Т.4. Алма-Ата: Издательство АН КазССР, 1961</ref>. Арнайы айыру белгі ретінде байрақ көшпелі халықтарда б.з. дейінгі І-мыңжылдықта қолданыла бастады. Байрақ жібектен немесе аттың, қодастың қүйрығының қылынан жасалған шашақ, қабыланның (барыстың) құйрығы және түсті матадан тігілген бау түрінде жасалып, ағаш сапқа немесе найзаның басына жеке немесе қосарланып тағылды. Белгінің қосарлануы байрақ дәрежесінің жоғарылығын білдірді. [[Қожа Ахмет Иасауи]] кесенесінің үлкен қазандық бөлмесінде кезінде осындай қос белгі - шашақ және мата бау тағылған тоғыз қазақ байрағы сақтаулы болатын. Қыл, жібек шашақ, мата бау түріндегі байрақтар тудың дәрежесінің жоғарылығын білдіретін белгілер ретінде әскери тудың басына да тағылып, тудың бір құрамдас элементі ретінде де қолданылды. Байрақ элементтерінің саны кейде өте көп те болуы мүмкін. Мысалы, [[жазба деректер]]де [[Шыңғыс хан]]ның тоғыз құйрықты байрағы айтылады. Айыру белгісі болғандықтан байрақта шашақ пен мата баудың түсі де маңызды болды, көзге бірден көріну үшін әдетге байрақта шаңқай қызыл, ақ, қара жасыл, көк, сары түсте пайдаланылды<ref>Ақсауыт. Екітомдық. Алматы: Жазушы, 1977</ref>.

Байрақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық