Морфология (лингвистика): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Shortcut1|Грамматика}}
'''Морфология''' (грекше ''morphe'' – түр, тұлға, ''logos'' – сөз, ілім), тіл білімінде – сөздің құрамын, [[грамматика|грамматикалық]]лық мағынасы мен қызметін зерттейтін сала. Морфология ''[[морфема'']] түрлерін зерттейді. Сөздерді [[сөз таптары|сөз таптарына]] топтастырып, оларға жан-жақты сипаттама береді. Сөздің грамматикалық тұлғаларын [[диахрон|диахрондық]]дық (''тарихи'') және [[синхрон|синхрондық]]дық (''қазіргі'') тұрғыдан қарастырады. Сөздер Морфологиялықморфологиялық тұрғыдан жалаң (''түбір, туынды сөздер'') және күрделі болып екіге бөлінеді. Сөз құрылымы [[теория|теориялық]]лық тұрғыдан [[1950]] жылдардан зерттеле бастады. Ол [[синтетика|синтетикалық]]лық (морфологиялық), [[аналитика|аналитикалық]]лық ([[синтаксис|синтаксистік]]тік) тәсілдер арқылы жасалады. Сөздің синтетикалық құрылымы [[аффиксация]] және ішкі [[флексия|флексиядан]]дан (дыбыс алмасуы), ал аналитикалық құрылым негізгі сөз бен көмекші сөздің тіркесінен тұрады. Морфология сөздің ішкі морфемдік құрылымын сыртқы тұлғалық (дыбыстық) құрылымымен байланыста зерттейді, бұл оның лексикологиядан айырмасын көрсетеді. Сөздің мағынасы, атқаратын қызметі сөйлем ішінде анықталатындықтан Морфология сөзді синтаксиспен байланыста қарастырып, оның лексика-грамматикалық сипатын анықтайды. Қазақ тіл білімінде Морфологияны зерттеу ісіне [[А.Байтұрсынов]], [[Қ.Жұбанов]], [[Н.Сауранбаев]], [[С.Аманжолов]], [[І.Кеңесбаев]], [[А.Ысқақов]], т.б. үлес қосты.<ref> Қазақшаname="Source инцеклопедия 6 том 27 бет.3">[[Қазақ Энциклопедиясы]]</ref><br>
==Пайдаланылған әдебиеттер==
 
* <references/>
 
 
== Әдебиет ==
 
* <references/>
* [[А. Ысқақов]], Қазіргі қазақ тілі, 1974 ж.
* Оралбаева Н., Мадина ұҰ., Әбілқаев А., Қазақ тілі, А., 1964;
* Ысқақов А., Қазіргі қазақ тілі, А., 1974;
* Қазақ тілі грамматикасы бойынша зерттеулер. А., 1975.
 
==Cілтемелер==
 
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат: Қазақ тілі]]
Қатысушы: [[Adik Sagatov]]
[[Санат:Грамматика]]
 
[[af:Morfologie (taalkunde)]]