Леонард Эйлер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Leonhard Euler 2.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Эйлер Леонард]]''.]]
 
'''Эйлер''' (Euler) Леонард''' 4.(15). 4.[[1707]], [[Базель]], [[Швейцария]] – 7(18).9.1783, [[Петербург]], [[Ресей|Ресей]] – [[математик]], [[механик]] және [[физик]]. Базель университетін бітірген. 1727 жылдан Петербург [[академия|академиясында]] қызмет істеді. Ол – [[Петербург]] және [[Берлин]] [[академия|академияларынан]] басқа [[Париж]] [[академия|академиясының]], [[Лондон]] корольдық қоғамының, т.б. көптеген ірі ғыл. [[Қоғам|қоғамдардың]] мүшесі болды. Эйлердің негізгі еңбектері сол кездегі математика мен механиканың барлық саласына, серпімділік теориясына, математикалық физикаға, [[Оптика|оптикаға]], музыка теориясына, машиналар теориясына, баллистикаға, теңіз ғылымына, т.б. арналған. Эйлер “Аналитикалық түрде баяндалған механика не қозғалыс туралы ғылым” (2 томдық, 1736), “Анализге кіріспе” (2 томдық, 1748), “Дифференциалдық есептеу” (1755), “Универсал арифметика” (2 томдық, 1768 – 1769) және 6 тілде 30 шақты рет басылып шыққан “Интегралдық есептеу” (3 томдық, 1768 – 1770; 4 томдық, 1794), т.б. осы сияқты бірқатар классик. [[монография|монографияларында]] өзінің және басқа ғалымдардың зерттеулерінің нәтижелерін жүйеге келтірді. Ол “[[Механика]]” атты [[монография|монографиясында]] жаңа математикалық анализдің көмегі арқылы нүкте [[Динамика|динамикасын]] тұңғыш рет кең көлемде баяндады, ал “Қатты денелер қозғалысы теориясында” қатты дененің кинематикасы мен динамикасының теориясын жетілдірді және қатты дененің қозғалмайтын нүкте маңынан айналу теңдеуін (гироскоптар теориясының бастамасы болған) тапты. [[Аспан механикасы]] бойынша да үлкен жаңалықтар ашты. 1757 – 1771 жылдары жарық көрген [[мемуар|мемуарлары]] тұтас орта механикасы жөнінен жүргізілген зерттеулерге қосылған елеулі үлесі болды. [[Эйлер]] вариациялық есептеу мен дифференциалдық теңдеулер теориясының негізін жасады, дифференциалдық және интегралдық есептеулерді жалпылап, одан әрі дамытты. Ол – 886 [[мақала]] мен [[мемуар|мемуардың]] [[автор|авторы]]. <ref> Қазақ энциклопедиясы, 10 том; </ref>
 
==Пайдаланылған әдебиет==