Дэвид Юм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

|Азаматтығы = {{Байрақ/Ұлыбритания}}, [[Ұлыбритания Патшалығы]]

Юм жаңаеуропалық агностицизмнің негізгі қағидаттаран жүйелеп, позитивизмнің бастауында тұрды. 1739 – 40 ж. “Адам табиғаты жайлы трактатын” жариялады. Отанында Юм “Эссе” (1741) атты қоғамдық-саяси, моральдық-эстетикалық және эконикалық тақырыпқа арналған еңбегімен, ал, [[Франция]]да “[[Дін]]нің“Діннің негізгі тарихы” шығармасымен кеңінен танылды. Юмның таным теориясы Локтың материалистік таным теориясын, [[Беркли]]дің субъетивті идеялизмін агностицизм және феноменология тұрғысынан қарастыруы негізінде қалыптасты. Психикалық детерменизм тұрғысынан ерік-жігер бостандығын жоққа шығарып, [[Беркли]] дамытқан субстанция сынын қолдана отырып, рухани субстанция ұғымын сынады. [[Социология]]ға байланысты пікірлерінде Юм “билік құдайдан” деген ежелден келе жатқан идеяға да, мемлекеттің шығуына байланысты өз заманындағы басқа пікірлерге де қарсы болды. Юмнің пікірінше қоғам отбасылардың ұлғайып өсуімен пайда болған саяси билік немесе халық бағынып үйренген “[[әскер]]и билік”. Оның заңдылығын билікте ұзақ уақыт тұруымен және жеке меншікті қорғай білуімен анықтауға болады. Юмның позитивистік идеяларының ықпалымен 19 – 20 ғасырларда эмпириокритицизм, неопозитивизм, лингвистикалық [[философия]] сияқты позитивистік ілімдер дамыды<ref>Қазақ энциклопедиясы, 10 - том</ref>.