Құда

ҚҰДА – туыстық атау. Ерлі-зайыптылар туыстарының арасындағы жекжаттық қатынастарды білдіреді. Жекелей алғанда, жігіт пен қалыңдыққалыңдықтың туған-туыстары, аталас, рулас ер адамдар бір-біріне Құда болады. Жігіттің де, қыздың да әке жағынан жақын туысы, беделді ағайыны “бас құда” деп аталады. Жігіт пен қыздың әкелері бір-біріне “бауыздау құда” болады. Сондай-ақ мал бауыздалғанда бата берген кісі де “бауыздау құда” деп аталады. Дәстүр бойынша, алдымен ақ жол тілеп, бата жасап, құдалық берік болу үшін бір мал шалынады. Дәстүрлі қазақ қоғамында бауыздау қаны құйылған ыдысқа екі жақтың сөзін сөйлейтін бас құдалар найзаларының ұштарын батырып немесе саусақтарын батырып серттесу ырымын жасаған. “Қанға қан, жанға жан қосылды”, енді туыс болдық деген ишарат білдірген, “құйрық-бауыр” жесіп, айрылмас Құда болмаққа серттескен.