Экваторлық белдеу: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Alisov's classification of climate ru.jpg|thumb| alt=A.|225px| ''[[Экваторлық белдеу]]''.]]
'''Экваторлық Белдеу''' – [[Жер]]дің экваторлық өңірін (5 – 8 солт. ендік пен 4 – 11 оңт. ендік аралығы) қамтитын, екі субэкваторлық белдеу аралығындағы табиғи белдеу. Ауаның тұрақты жоғ. темп-расымен (орташа айлық көрсеткіш 24 – 28С), бүкіл жыл бойына созылатын мол жауын-шашын мөлшерімен (1500 – 3000 мм, кейде 10000 мм), жылдық радиация балансының жоғарылығымен (жылына 70 – 90 ккал/см2), ағын суының молдығымен, грунт суларының аса тұщылығымен және жер бетіне жақын жатуымен си¬патталады. Экваторлық орман өзінің флоралық құрамының байлығымен және фитомассасының жоғ. өнімділігімен (40 – 50 т/га кепкен масса) ерекшеленеді. Жерге түскен өсімдіктің шіріп, минералдануы тез жүреді. Ферралиттік қызыл-сары және батпақты топырақ түзіледі. Мұхиттық айдындардың Э. б-де орташа радиац. балансы жылына 115 ккал/см2-ге тең. Экваторлық ауа массасының ықпалы күшті, ауа райы негізінен бұлтты келеді. Мұхит суының жоғ. қабатындағы тұздылығы 34‰. Тропиктік белдеумен ұштасқан жерінде судың турбуленттілігі күшейеді, нәтижесінде су қабаттарында оттек көбейеді. Флорасы мен фаунасы түрге бай, ландшафтында экваторлық орман басым. Э. б-де маржандардың жақсы қалыптасуы байқалады, планктонға бай келеді.
 
'''Экваторлық Белдеубелдеу''' – [[Жер]]діңЖердің экваторлық өңірін (5 – 8 солт.солтүстік ендік пен 4 – 11 оңт.оңтүстік ендік аралығы) қамтитын, екі [[субэкватор|субэкваторлық]] [[белдеу]] аралығындағы табиғи белдеу. [[Ауа|Ауаның]] тұрақты жоғ.жоғары темп-расымен[[температура|температурасымен]] (орташа айлық көрсеткіш 24 – 28С), бүкіл [[жыл]] бойына созылатын мол жауын-шашын мөлшерімен (1500 – 3000 мм, кейде 10000 мм), жылдық [[радиация]] балансының жоғарылығымен (жылына 70 – 90 ккал/см2), ағын суының молдығымен, [[грунт]] суларының аса тұщылығымен және [[жер]] бетіне жақын жатуымен си¬патталадысиппатталады. Экваторлық [[орман]] өзінің флоралық құрамының байлығымен және фитомассасының жоғ.жоғары өнімділігімен (40 – 50 т/га кепкен масса) ерекшеленеді. Жерге түскен [[өсімдік|өсімдіктің]] шіріп, минералдануы тез жүреді. Ферралиттік қызыл-сары және батпақты топырақ түзіледі. Мұхиттық айдындардың Э.Экваторлық б-дебелдеуде орташа радиац.радиациялық балансы жылына 115 ккал/см2-ге тең. Экваторлық [[ауа]] массасының ықпалы күшті, [[ауа райы]] негізінен бұлтты келеді. Мұхит суының жоғ.жоғары қабатындағы тұздылығы 34‰. [[Тропик|Тропиктік]] белдеумен ұштасқан жерінде судың турбуленттілігі күшейеді, нәтижесінде [[су]] қабаттарында оттек көбейеді. [[Флора|Флорасы]] мен [[фауна|фаунасы]] түрге [[бай]], ландшафтында экваторлық [[орман]] басым. Э.Экваторлық б-дебелдеуде маржандардың жақсы қалыптасуы байқалады, [[планктон|планктонға]] [[бай]] келеді. <ref> Қазақ энциклопедиясы, 10 том; </ref>
 
==Пайдаланылған әдебиет==
<references/>
 
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат: Білім]]