Фотохимия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

 

Фотохимияның екінші заңы — кванттық эквиваленттілік заңын [[Эйнштейн|А.Эйнштейн]] ашты (1912). Бұл заң бойынша жұтылатын сәуленің әрбір кванты тек бір ғана молекуланы түрлендіруге қатысады. Фотохимиялық реакциялар кезінде химия жүйенің бос энергиясының азаюы немесе көбеюі мүмкін. Энергияның көбеюі сырттан сіңірілген жарық сәулелері энергиясының жүйе энергиясына қосылуынан болады. Фотохимиялық активтену процесінде жарық сәулелерін сіңірген [[молекула]] [[атом|атомдарға]] немесе атомдар тобына ыдырайды, кейде молекула ыдырамай “қозған” молекула күйіне ауысады. Ыдыраудан пайда болған бөлшектердің немесе заттардың активтілігінің жоғары болуы ондағы бос валенттілікке байланысты. Фотохимиялық реакциялардың тиімділігі квант шығымымен анықталады; Ол реакция өніміндегі молекулалар санының жұтылған квант санына қатынасына тең. Фотохимиялық реакциялар: [[фотодимерлену]], [[фотоконденсаттану]], [[фотоиондану]], [[фотототықтыру]], [[фотогидролиз]], т.б. болып бөлінеді. Бұл реакциялардың практикалық маңызы зор. Мысалы, ауа қабатының жоғары бөлігінде оттек молекуласы қысқа толқынды ультракүлгін [[күн радиациясы]]н сіңіріп, “қозған” күйге айналады:

О₂+hvО₂. Осы молекулалар қалыпты оттек молекулаларымен әрекеттесіп (О₂+О₂О₃+О), төменгі ауа қабатындағы организмдерді қорғайтын [[озон]] қабатын түзеді ([[Озоносфера]]). Күн сәулесі энергиясын пайдаланатын өсімдіктердегі [[фотосинтез]] процесі және фотография процестер фотохимиялық реакциялардың қатысуымен жүреді. <ref>[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]]</ref>