Ада Йонат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
2-жол:
{{Ғалым|Есімі='''Ада Йонат'''|Шынайы есімі=עדה יונת‏‎|Суреті=Nobel Prize 2009-Press Conference KVA-15.jpg| Туған күні= 22.06.1939 |Туған жері=Иерусалим|Азаматтығы=Израиль<ref>https://www.nndb.com/people/914/000208290/</ref>|Ғылыми аясы=Кристаллография|Жұмыс орны=Вейцман институты|Альма-матер=Иерусалимдегі Еврей университеті|Ғылыми жетекші=Wolfie Traub|Несімен белгілі=крио-боикристаллография негізің салушы|Марапаттары=Вольф сыйлығы, Химия саласында Нобель сыйлығы}}
 
'''Ада Йонат''' ( еврейше עדה יונת, маусымның 22-інші жұлдызында 1939 жылы туған, [[Иерусалим]])<ref>[https://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=31358 FemBio]</ref> - израильдік кристаллограф, химия бойынша 2009 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты, Лондон Корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (2020).
 
==Биография==
Болашақ ғалым Иерусалимде Лодзьдан (Польша)<ref>[https://www.standwithus.com/app/inews/view_n.asp?ID=1189 The Jerusalem Post]</ref> сол кездері көшіп келген кедей көкөніс өндіруші отбасында дүниеге келген. Оның ата-анасы Хиллел мен Эстер Лившиц 1933 жылы Иерусалимге қоныстанды. Аданың әкесі [[Раввин|раввиндік]] мұрагер отбасынан шыққан және өзі раввин болғанымен, денсаулығының нашарлығы оның өз мамандығы бойынша жұмысқа орналасуына мүмкіндік бермеді.<ref>[https://books.google.kz/books?id=uYAkWldKpx8C&pg=PA390&lpg=PA390&dq=yonath+livshitz&source=bl&ots=iqBl2Hg2_g&sig=0JZQo4dgU8lUDNxWRdTSVFrj4BM&hl=en&ei=15mMTvSoC9CDhQfCo_mDBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=yonath%20livshitz&f=false István Hargittai, Magdolna Hargittai “Candid science 6”: Interview with Ada Yonath (p. 390)]</ref> 1949 жылы әкесі мезгілсіз қайтыс болғаннан кейін, Ада әлі кішкентай кезінде анасымен және екі жасар сіңілісісі Нұритпен бірге [[Тель-Авив|Тель-Авивке]] көшті.
 
Ол бакалаврды 1962 жылы, магистратураны Иерусалимдегі Еврей университетінде 1964 жылы оқыған. 1968 жылы Реховоттағы Вейцман институтында рентген құрылымдық зерттеулері бойынша докторлық дәрежеге ие болды. 1969-1970 жылдары ол АҚШ-та, оның ішінде [[Массачусетс технологиялық институты|Массачусетс технологиялық институтында]] жұмыс істеді. 1988 жылдан бастап Вайцман институтының құрылымдық биология кафедрасында сабақ береді.<ref>[https://elementy.ru/novosti_nauki/431166 Петров, Пётр. Нобелевская премия по химии — 2009]</ref>
 
[[Рибосома|Рибосомаларды]] зерттеу саласындағы бастаушылардың бірі. Сондай-ақ ол бірінші болып төмен температуралы ақуызды кристаллографияның техникасын қолданды. Антибиотиктердің рибосомаға және организмнің антибиотикке төзімділік механизмдеріне әсері туралы зерттеді. Бұл зерттеу жұмысы, кейінірек, дәрілік терапияның клиникалық тиімділігін зерттеу процесінде маңызды қадам болды.
 
НАСА басқармасымен зерттеу жұмыстарында әріптес болды.<ref>[http://web.archive.org/web/20090331224540/http://rehdus.com/ Дом ученых и специалистов Реховота: Поздравляем Аду Йонат, которая работает в Реховоте в институте Вайцмана, с присуждением Нобелевской премии по химии]</ref>
18-жол:
Профессор Йонат оған Нобель сыйлығын беру туралы хабарланғаннан кейін, ол Цахаль радиосында (ағылш. “Galei Tzahal”) берген сұхбатында израильдік сарбаз Гилад Шалиттің палестиналық тұтқынынан босатылуымен ешқандай байланысы жоқ, сол жерде түрмеде отырған барлық лаңкестерді Израиль түрмелерінен босатуға және олардың израильдіктерді өлтіруге себептері жоқ екеніне көз жеткізуге шақырды.<ref>[https://www.newsru.co.il/israel/10oct2009/yonat940.html Нобелевская лауреатка призывает освободить террористов]</ref>
 
2016 жылы ол 100-ден астам [[Нобель сыйлығы|Нобель сыйлығының]] лауреаттарымен бірге [[Greenpeace]], [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|Біріккен Ұлттар Ұйымына]] және бүкіл әлем үкіметтеріне генетикалық түрлендірілген организмдерге (ГТО) қарсы күресті тоқтатуға шақырған хатқа қол қойды.<ref>[https://www.washingtonpost.com/news/speaking-of-science/wp/2016/06/29/more-than-100-nobel-laureates-take-on-greenpeace-over-gmo-stance/ 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs]</ref>
 
==Жетістіктері==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Ада_Йонат» бетінен алынған