Флодден түбіндегі шайқас: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Эдинбург сарайы → Эдинбург қамалы (2) using AWB
32-жол:
 
== Соғыс алдындағы әскери істер ==
Шартқа сәйкес Шотландия [[1513 жыл|1513 жылдың]]дың ортасында [[Генрих VIII (Англия королі)|Генрих VIII]] корольдің ағылшын әскері [[Франция|Францияға]]ға басып кірген кезде [[Шотландия]] [[Ескіескі одақ|ескі одақтасты]]тасты қолдау үшін соғыс қимылдарды бастауға мәжбүр болды. 22 тамызда 1513 жылы [[Яков IV (Шотландия королі)|Яков IV]] бастаған үлкен (кейбіреулердің бағалауымен 60 мыңға жуық адам) шотланд әскері Англияның шекарасынан өтті. Армиямен бірге [[Эдинбург сарайы|Эдинбург сарайынанқамалы]]нан заманауи ауыр артиллерия 6 кулеврин мен 6 жартылай кулеврин барды. Шотландтық әскерлер тез арада Англияның шекарадағы қамалдарын - [[Норем сарайы|Норхэм]], Уарк, [[Форд сарайы|Форд]], [[Итал сарайы|Итал]] басып алды, бірақ жаудың жеріне терең енуге асықпады. Мүмкін Яков IV Англияға ауқымды соғыс қимылдарын жасағысы келмеді, тек Шотландияның Францияның алдында міндеттемелерін орындауын ғана көрсетуге тырысты. Алайда, ағылшындардың ондай ниеті болған жоқ: Генрих VIII Франциядағы соғысқа бара жатып, солтүстіктегі графтықтарды қорғауды талантты қолбасшы [[Томас Говард, 2-ші Норфолк герцогы|Суррей графы, Томас Говардқа]] тапсырды. Ол саны жағынан ауқымды жасақ жинай алды және жаңбырлы ауа райына қарамастан шотландықтарға қарай ат басын бұрды. Сонымен қатар, адмирал [[Томас Говард, 3-ші Норфолк герцогы|Говардтың]] Англия флоты, ағылшын әскеріне жеңіл артиллерияны жеткізіп берді.
 
== Екі жақтың жағдайы ==
Таңертең 1513 жылы [[9 қыркүйек|9 қыркүйекте]]те шотланд әскерлері [[Нортумберленд|Нортумберлендтегі]]тегі Тилл өзенінің батыс жағалауында жақсы қорғалған лагерде орналасты. Ағылшын әскері өзенің шығыс жағалауы арқылы Тиллді күтпеген жерден өтіп, шабуыл жасады. Шотланд әскері лагерьді тастауға мәжбүр болды және Флодден белестерінің биік жерлеріне шықты. Қарсыластар әскерлерінің саны шамамен 20-25 мың адамға тең болғанымен, шотландықтардың артиллериясы ауыр және маневр жасауға қиын болғанда, ағылшындарда шотландықтардан асып түсетін жеңіл кеме зеңбіректерімен қаруланған.
 
== Шайқас барысы ==
43-жол:
 
== Флодден шайқасының мәні ==
Флоддендегі жеңіліс Шотландияны [[Итальяндықитальяндық соғыс|итальяндық соғыстан]]тан ұзақ уақытқа шығарып тастады. Патшаның қаза болуы [[Яков V|Яков V-нің]] кәмелет жасына толмаған кезінде Шотландияда ұзақ уақытқа созылған ішкі саяси дағдарысқа алып келді. Англия патшасы [[Генрих VIII (Англия королі)|Генрих VIII-ге]] Еуропада белсенді сыртқы саясат жүргізуге, көбінесе одақтастарының көзқарасын ескермеуге мүмкіндік беретін ағылшындық әскердің беделі көтерілді.
 
[[Санат:Итальяндық соғыс кезіндегі шайқастар]]